23 Mar FİNANSAL PİYASALARA BAKIŞ 35
Dünyanın gündeminde korona virüsü ilk sırayı almaya devam ediyor. Ülkeler bazında günlük vaka ve ölü sayıları yakından takip ediliyor. En kötüsünün geride kalıp kalmadığı merak konusu. İtalya ölü sayısında Çin’i geçmiş durumda. Çin aldığı tedbirlerin karşılığını görmeye başlarken Avrupa virüs krizinin merkezi oldu. Ülkeler birer birer sınırlarını kapatmaya uçuşları yasaklamaya devam ediyor. Başta havacılık ve turizm sektörü krizden etkileniyor derken birçok sektör krizin etkisi altına girmiş durumda.
Virüsle ilgili dünyanın dört bir yanından gerek aşı ve gerekse ilaçla ilgili açıklamalar gelmeye başladı. Birçok kesim yakın zamanda ilaç ve aşı ile ilgili olumlu gelişmelerin olacağından umutlu.
Ülkelerde kısıtlamaların yanında sokağa çıkma yasakları da hayata geçmeye başladı. Ülkemizde 65 yaş üstü kişiler ile kronik rahatsızlığı olan kişilerin sokağa çıkması ve restoran, kafe vb. yerlerin yerinde servis hizmeti vermesi yasaklanırken, berber ve kuaförlerin kapatılmasına karar verildi.
Ülkelerin ekonomilerini ayakta tutmak amacıyla yapacağı teşvik ve destekler birer birer açıklanıyor. Geçtiğimiz hafta piyasalarda gerginlik ve tansiyon devam etse de önceki haftaya göre oynaklıkların bir nebze azaldığı gözlemlendi. Hastalıkla ilgili yapılan açıklamalar, ülkelerin aldığı önlemler ve verdiği destekler piyasaları henüz tam manası ile sakinleştirmiş değil.
Euronews, Bank of America’nın yatırımcılarına virüs nedeniyle ekonomilerin resesyona girmesinin kaçınılmaz olduğunu ve birçok kesimin bundan zarar göreceğini bildirildiğini açıkladı. Ayrıca Kredi derecelendirme kuruluşu S&P, da virüs salgını nedeniyle bu yıl küresel bir resesyon olacağını beklediklerini açıkladı. Fitch küresel büyüme tahminini %2,5’den %1,3’e seviyesine çekti.
Virüsün etkisi ile birlikte dolara olan talepte de büyük oranda artış gözlemleniyor. 2017 yılından bu yana dolar endeksi 100’ü geçerek haftayı 102’ye çok yakın bir seviyede kapatırken, dolar birçok ülke para birimi karşısında değer kazanmaya devam etti. Bu durumun önüne geçilmesi ve dolar likiditesinin sağlanması amacıyla ABD merkez bankası FED, 9 ülke merkez bankaları ile para birimi swap hatları açtı. Bu hatlara ülkemiz henüz dahil edilmezken swap işlemleri yakından takip edilecek. Ayrıca FED geçtiğimiz hafta başında politika faizini 0-0,25 aralığına çekerek bu oranı en fazla istihdam ve fiyat istikrarı sağlanana kadar koruyacağını da duyurdu.
Avrupa merkez bankası ECB yönetim konseyi yeni önlemler almak üzere acilen telekonferans yoluyla toplandı. Toplantı sonucunda Başkan Lagarde “ECB’nin ortak para birimine bağlılığının limitleri yok” açıklaması yaparken, 750 milyar euroluk varlık alım programı başlatıldı.
Geçen hafta petrol, Trump’ın Suudi Arabistan ve Rusya arasındaki arz ve fiyat konusundaki anlaşmazlığına ara buluculuk yapacağı açıklamaları sonrası 30 dolar seviyelerine çıktı.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK), planlı toplantısını öne çekerek, politika faizini 100 baz puan düşürerek yüzde 10,75’ten yüzde 9,75’e çekti.
Ayrıca toplantıda bankalara hedefli likidite imkanı sağlanırken reeskont ihracat kredilerine de düzenleme getirildi. Ayrıca TCMB korona virüsünün olası ekonomik etkilerine karşı ilave tedbirlerde aldığını açıkladı.
Kaynak: tcmb.gov.tr
Cumhurbaşkanı Erdoğan, virüs nedeniyle etkilenen sektör ve kesimlere 100 milyar TL’sına yakın destek ve tedbirlerden oluşan “Ekonomik İstikrar Kalkanı” paketini açıkladı. Pakette Kredi Garanti Fonu’nun limitinin arttırılması, kredi ödemelerinin ötelenmesi, hane halkına yardım ve destekler, vergi ve SGK prim ödemelerinin 6 ay ertelenmesi, telafi çalışma süresinin arttırılması, stok finansman desteği, vb. destekler yer aldı.
Kaynak: tccb.gov.tr
Açıklanan paket sonrası Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak Anadolu Ajansına değerlendirmelerde bulundu. Bakan Albayrak; Açıklanan paketin, bu yeni sürecin küresel ekonomiye etkileri noktasında ilişkili STK’lar başta olmak üzere tüm paydaşlarla görüşmeler neticesinde oluşturulmuş ilk paket olduğunu belirten Albayrak, “Bu tabii dinamik bir süreç. Bu sürecin etkilerini kimse kestiremediği için çok dinamik bir şekilde bu süreci yakından takip edeceğiz. Ekonomilere, ekonomimize, küresel ticarete etkilerini yakından takip ederek çok dinamik hızlı ve etkili adımlar atmamız gereken canlı bir süreç olduğunu ifade etti.
Kaynak: hmb.gov.tr
Virüs nedeniyle daha önce tasarı halinde olan ceza infaz sistemi ile ilgili değişikliğe gidilmesi öneri tekrar TBMM gündemine alındı. Konu ile ilgili çalışma başlatıldığı öncelikle hasta ve yaşlı tutuklular ile ilgili beklentilerin oluştuğu yönünde haber ve değerlendirmeler bulunmakta.
Yayın Komitesi
Prof.Dr.M.Başaran Öztürk (Komite Başkanı)
Dr.Batuğhan Karaer
Prof.Dr.İlhan Küçükkaplan
Doç.Dr.E.Savaş Başcı