30 Kas FİNANSAL PİYASALARA BAKIŞ 71
Korona virüs nedeniyle kısıtlama uygulayan ülkelerdeki vaka sayılarındaki artış hızının yavaşlaması, aşı çalışmaları ile ilgili olumlu gelişmeler umutları arttırsa da piyasalarda temkinli iyimserlik havası hakim. İlaçla ilgili de önemli bir gelişme Regeneron firmasına ait ve Başkan Trump’ın koronavirüs tedavisinde kullanılan antikor ilacı ABD İlaç ve Gıda Dairesi (FDA-U.S. Food and Drug Administration) tarafından onaylanması. Türkiye’de ise Sağlık Bakanı Fahrettin Koca koronavirüs ile ilgili günlük açıklanan sayılarda semptomsuz vakaların da yer alacağını duyurdu. Bu duyurunun ardından semptomsuz vakalarla birlikte ilk açıklamadaki vaka sayısı 28.351 olarak ilan edildi.
Mağazalardan alışveriş yerine, online satışların yoğun olduğu efsane Cuma, pandemiden dolayı önceki yıllara göre farklı gerçekleşti. Geçtiğimiz hafta Dünyada ve ABD’nin tatil dönenimdeki satış hacmi gelecek hafta yakından takip edilecek.
ABD seçimleri sonrası Joe Biden’ın göreve geçiş sürecinin başlaması, yine aşı ile ilgili olumlu haberler ve 53,3 ile son 21 ayın en yüksek seviyesine gelen Ekim ayı İmalat Sanayi Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI-Purchasing Manager Index), ile ilgili gelişmeler ABD piyasalarının haftayı olumlu geçirmelerini sağladı. 21 Kasım ile biten haftada ABD işsizlik maaşı başvuruları beklentilerin üzerinde yükselerek 778 bin kişi olarak gerçekleşti. Diğer yandan Dolar endeksi de Nisan 2018’den bu yana en düşük seviyeye gerileyerek haftayı 91,78 seviyesinden tamamladı.
Aralık ayında varlık alım programını genişletmesi beklenen Avrupa Merkez Bankasının (ECB) yapmış olduğu son toplantı tutanaklarında, ekonomik toparlanmanın dalgalı olacağı ve çift dipli resesyonun yaşanma olasılığının arttığı belirtildi. Kısıtlamaların sürdüğü Avrupa’da borsalarda düşüş eğilimi devam etti.
Avrupa Birliği (AB) ve İngiltere arasında yapılan Brexit görüşmelerde henüz bir anlaşmaya varılmazken, İngiltere Merkez Bankası (BoE-Bank of England) Başkanı Andrew Bailey AB’den anlaşmasız bir şekilde ayrılmanın olması halinde İngiltere ekonomisinin orta ve uzun vadede zarar göreceğini dile getirdi. 2020 yıl sonuna kadar bir anlaşma olmaması halinde iki taraf arasındaki ticari ilişkiler Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) kurallarına göre işlemeye başlayacak.
Roselina-A isimli Türk bandıralı kargo gemisi Türkiye’den Libya’ya giderken Bingazi şehrinin 200 km açığında, İrini harekatı kapsamında Akdeniz’de bulunan Alman firkateyni Hamburg tarafından durdurularak arandı. Uluslararası hukuka aykırı bir şekilde yapılan arama sonrası tansiyon yükselirken, Türkiye tarafından bu arama nedeni ile AB, İtalya ve Almanya’ya nota verildi. Yunan Deniz Kuvvetlerinden bir generalin komuta ettiği İrini harekatı, Birleşmiş Milletler’in Libya silah ambargosu kapsamında AB’nin denetimi amacıyla oluşturulmuştu.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) tarafından Aktif Rasyosu uygulamasına 31 Aralık 2020 tarihi itibariyle son verildiği duyuruldu.
Kaynak: bddk.org.tr
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), fiyat istikrarı amacı doğrultusunda parasal aktarımın etkinliğini artırmak için zorunlu karşılık oranlarında değişikliğe gitti. Buna göre;
- Reel kredi büyümesine göre farklılaşan zorunlu karşılık ve faiz/nema oranları uygulamasının yürürlükten kaldırılmasına,
- Zorunlu karşılık ve faiz/nema oranlarının tüm sektör için aynı oranlar üzerinden uygulanmasına,
- Bu doğrultuda Türk lirası ve yabancı para zorunlu karşılık oranlarının aşağıdaki şekilde belirlenmesine,
- Türk lirası cinsinden zorunlu karşılıklara ödenen faiz/nema oranının tüm sektör için %12 olarak uygulanmasına,
- ABD doları cinsinden mevduat/katılım fonu yükümlülükleri için tesis edilen zorunlu karşılıklara %1,25 olarak uygulanan komisyon oranının %0 olarak belirlenmesine karar verilmiştir.
Kaynak: tcmb.gov.tr
TCMB Kasım ayı Finansal İstikrar Raporunu yayınladı. Raporun önsözünde Başkan Naci Ağbal’ın; “Türkiye ekonomisindeki toparlanma yaz aylarından itibaren belirginleşmiştir. Diğer taraftan, salgın dönemine özgü koşullarda sağlanan kredi ve parasal büyüklüklerdeki hızlı artışın da etkileriyle güçlenen iç talebe ve altın ithalatına bağlı olarak cari işlemler açığı yükselmiş ve mevduat dolarizasyon eğilimi artmıştır. Bu durum, kurlar ve döviz rezervleri üzerinde baskı oluşturarak, fiyat istikrarına ve makro finansal istikrara yönelik riskleri artırmıştır… Fiyat istikrarının sağlanması ve sürdürülmesi odaklı sıkı parasal duruşumuz mevcut makro finansal risklerin azaltılmasına destek olacaktır.” ifadeleri raporda önemli noktalar olarak karşımıza çıkmaktadır.
Kaynak: tcmb.gov.tr
TCMB tarafından Kasım ayı İmalat Sanayi Kapasite Kullanım Oranı (KKO) açıklandı. İmalat sanayi genelinde KKO, yedi aydır üst üste artarak %75,8 seviyesinde ve mevsimsel etkilerden arındırılmış KKO-MA, bir önceki aya göre 0,4 puan artarak %75,3 seviyesinde gerçekleşmiştir.
Kaynak: tcmb.gov.tr
Hazine ve Maliye Bakanlığı, 2031 yılı vadeli eurobond ihracı ile yıllık %6 getiri ile 2,25 milyar Dolar tutarında borçlandı. Hazine ve Maliye Bakanı ve TCMB Başkanı değişimi sonrası ilk kez gerçekleştirilen eurobond ihracına iki kat talep geldiği bildirildi.
Kaynak: hmb.gov.tr
Diğer yandan 28 ay sonra ilk kez 10 yıllık tahvil ihracına gidildi. Yeni 10 yıllık gösterge olan tahvilin ortalama faizi %12,32 oldu.
Türkiye Varlık Fonu (TVF) ve Katar Yatırım Otoritesi (QIA), arasında Borsa İstanbul’un %10’luk hissesinin devri konusunda mutabakat sağlandı. Ayrıca Türkiye Cumhuriyeti ve Katar Devleti Arasında Yüksek Stratejik Komite toplantı sonrasında toplamda 10 anlaşmaya imza atıldı.
Kaynak: tvf.com.tr
Ekonomide reform çalışmaları kapsamında Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan ile Adalet Bakanı Abdulhamit Gül’ün iş dünyası ile görüşmeleri başladı. İlk görüşme Türkiye Sanayici ve İş Adamları Derneği (TÜSİAD) üyeleri ile gerçekleşti.
Kaynak: tusiad.org.tr
Sonrasında Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) yönetimi ve 60 TOBB Sektör Meclisi temsilcisi ile bir toplantı gerçekleşti. Gelecek hafta içinde ilgili bakanların Müstakil Sanayici ve İş Adamları Derneği (MÜSİAD) ile bir toplantı yapması da planlandı. Toplantılar sonrası alınacak karar ve uygulamalar yakından takip edilecek.
Petrol fiyatları dalgalı bir seyir izlese de pandemi öncesindeki seviyelerine doğru hareketler devam ediyor. Gözler gelecek hafta gerçekleştirilmesi planlanan OPEC+ toplantısında olacak.Altının ons fiyatı, ABD başkanlık seçimleri ve aşının uygulamaya başlanacağı haberleri ile gerileyerek haftayı 1.787 dolardan kapattı. Yurt içinde de döviz kurundaki düşüşle birlikte altın fiyatlarında sert gerilemeler yaşandı.
Döviz tevdiat hesaplarında ,(haftalık 2,4 milyar dolarlık artış) artış sürerken, bir önceki hafta yurt dışı yerleşik yatırımcılar, 118,6 milyon Dolar Devlet İç Borçlanma Senedi (DİBS) ile özel sektör tahvili ve 389,7 milyon Dolar tutarında da hisse senedi alarak son iki haftadır toplamda 1,4 milyar Dolarlık yurt içine para girişi sağladılar. Borsa İstanbul 100 endeksi haftayı 1.342,49 seviyesinden tamamlayarak tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştı.
Yayın Komitesi
Prof.Dr.M.Başaran Öztürk (Komite Başkanı)
Prof.Dr.İlhan Küçükkaplan
Dr.Batuğhan Karaer
Doç.Dr.E.Savaş Başcı