FİNANSAL PİYASALARA BAKIŞ 81

FİNANSAL PİYASALARA BAKIŞ 81

Bir taraftan İngiltere’de, Brezilya’da ve Güney Afrika’da çıkan mutant virüs türlerinin yayılım hızı ve etkileri, diğer taraftan Coronavac, Sputnik V., Pfizer/BioNTech, Moderna ve Oxford/AstraZeneca aşılarının üretimi, uygulamaları ve sonuçları yakından takip ediliyor. Dünyada aşılama sayısı yaklaşık 108 milyonu geçerken, günde 5 milyon aşı üretimi yapılıyor. 130’dan fazla ülkeye aşı henüz ulaşmazken, ABD’de nüfusun %15’ine (yaklaşık 35 milyon kişiye) aşı uygulaması yapıldı. Avrupa ülkelerinin birçoğunda ise aşı uygulamaları beklentilerin oldukça gerisinde ilerliyor.

ABD’de Biden yönetiminin politikaları gün yüzüne çıkmaya başladı. Biden yönetimi, Avrupa Birliği, Suudi Arabistan, Filistin, Rusya, Çin, İran vb. birçok ülke ile ilişkilerindeki yaklaşımını ortaya koyarken, Türkiye ile ilişkilerinde de başta S-400   hava savunma sistemi olmak üzere ikili ilişkilerde önemli konularda görüşlerini dile getiriyor. Önümüzdeki günlerde gerçekleşecek ABD Türkiye arasındaki görüşmeler ekonomi çevreleri tarafından yakından takip edilecek.

ABD’de Temsilciler Meclisinde demokratların çoğunluğu ele geçirmesi ile birlikte, 1,9 trilyon Dolarlık destek paketinin onaylanması bekleniyor. İşsizlik oranı ocak ayında %6,3’e gerilerken, dış ticaret açığı da son 12 yılın en yüksek seviyesine çıkarak 678,7 milyar Dolara çıktı.

Yine ABD’de görülen olumlu ekonomik veriler, aşılamanın hızlı ilerlemesi ve teşvik paketinin onaylanacağı beklentisi ile Dolar endeksi son 2 ayın yüksek seviyelerinde seyrederken, ABD 10 yıllık tahvil getirisinin de artması nedeniyle altın ve gümüşte gerilemeler yaşandı. Spot altın haftayı 1.814 dolar ve gümüş ise 27 dolar seviyelerinde tamamladı. Petrol de ise Brent  tipi petrol 59,5 ve WTI tipi petrol 57 dolardan haftayı tamamlayarak %5’in üzerinde değer kazanımları yaşandı.

Kısıtlamaların etkisi nedeniyle gerek Avrupa ve gerekse Çin’de imalat ve hizmet satın alma yöneticileri endeksi PMI (Purchasing Manager Index) zayıf seyrediyor. Almanya’da Kasım ayında %2,3 oranında artan fabrika siparişleri Aralık 2020 ayında beklenenden fazla düşerek    -%1,9 olarak gerçekleşti.

İtalya’da eski Avrupa Merkez Bankası Başkanı Mario Draghi’nin hükümeti kurmakla görevlendirilmesi pozitif bir etki yaratarak, İtalyan tahvil faizlerinin gerilemesine yol açarken,  İtalya borsası da  diğer Avrupa ülke borsalarına göre pozitif yönde ayrıştı.

Libya’da Aralık 2021’de yapılacak seçimlere kadar geçici yönetim belirlendi. Başkanlık Konseyi Başkanlığına Muhammed Menfi, Başbakanlığa da Abdulhamid Dibeybe seçildi. Oylama Libya’nın farklı bölgelerinden 74 temsilci ile yapıldı.

Ülkemizde ise Boğaziçi Üniversitesi’ndeki eylemler ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın gündeme getirdiği Yeni Anayasa tartışmaları da yakından takip ediliyor. Hafta içinde Global piyasalardaki olumlu hava, açıklanan enflasyon verisi sonrası ekonomi yönetimindeki sıkı duruş açıklamaları Türk Lirası varlıklarda pozitif etki yaratırken, Dolar Türk Lirası haftalık %3,5 düşüşle 7,05 ve Euro Türk Lirası da %4,2 düşüşle 8,50 ile son 6 ayın en düşük seviyesine geriledi. TÜFE bazlı Reel efektif döviz kuru Ocak ayında bir önceki ay 62,31 seviyesinden %6,4 artışla 66,28 seviyesine yükseldi. Yine Türkiye’nin 5 yıllık kredi risk primi CDS (Credit Default Swap) de 300 seviyesini kırarak son bir yılın düşük seviyesi olan 286 baz puana kadar indi.

Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, Ocak ayında ihracatın, geçen yılın aynı ayına göre, % 2,5 artışla 15 milyar 48 milyon dolar olarak gerçekleştiğini belirterek, “Bu rakam tüm zamanların en yüksek ocak ayı ihracat rakamıdır.” dedi. Diğer yandan ithalat ise Ocak ayında 18.12 milyar dolar olurken, dış ticaret açığı geçen yıla göre % 32 azalarak 3.08 milyar Dolara geriledi.

Kaynak: ticaret.gov.tr

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Naci Ağbal göreve geldiği günden bugüne ilk kez verdiği röportajda Reuters’e, politika faizinde indirimin uzun bir süre gündeme alınmasının mümkün olmadığını, rezervleri swap işlemleri yerine doğrudan döviz alım ihaleleri ile yapmaya planladıklarını, enflasyonda sapma risklerine karşı ek sıkılaştırma yapacaklarını, enflasyonda kalıcı düşüşü görerek ve fiyat istikrarına ilişkin göstergelerin de ortaya çıkmasını beklediklerini ifade etti.

Kaynak: reuters.com

Kaynak: tcmb.gov.tr

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2020 yılı Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçlarını açıkladı. Türkiye’de ikamet eden nüfus, 31 Aralık 2020 tarihi itibarıyla bir önceki yıla göre 459 bin 365 kişi artarak 83 milyon 614 bin 362 kişiye ulaştı. Erkek nüfus 41 milyon 915 bin 985 kişi olurken, kadın nüfus 41 milyon 698 bin 377 kişi oldu. Diğer bir ifadeyle toplam nüfusun %50,1’ini erkekler, %49,9’unu ise kadınlar oluşturdu. İstanbul’un nüfusu, bir önceki yıla göre 56 bin 815 kişi azalarak 15 milyon 462 bin 452 kişiye düştü. Türkiye nüfusunun %18,49’unun ikamet ettiği İstanbul’u, 5 milyon 663 bin 322 kişi ile Ankara, 4 milyon 394 bin 694 kişi ile İzmir, 3 milyon 101 bin 833 kişi ile Bursa ve 2 milyon 548 bin 308 kişi ile Antalya izledi. Türkiye’de 2019 yılında 32,4 olan ortanca yaş, 2020 yılında 32,7’ye yükseldi.

Kaynak: tuik.gov.tr

TÜİK tarafından Ocak 2021 Tüketici Fiyat Endeksi açıklandı. TÜFE’de (2003=100) 2021 yılı Ocak ayında bir önceki aya göre %1,68, bir önceki yılın Aralık ayına göre %1,68, bir önceki yılın aynı ayına göre %14,97 ve on iki aylık ortalamalara göre %12,53 artış gerçekleşti.

Kaynak: tuik.gov.tr

Yayın Komitesi
Prof.Dr.M.Başaran Öztürk (Komite Başkanı)
Prof.Dr.İlhan Küçükkaplan
Dr.Batuğhan Karaer
Doç.Dr.E.Savaş Başcı

Bülteni pdf olarak indir