FİNANSAL PİYASALARA BAKIŞ 159

Rusya, sözde dost olmayan ülkelerden gelen yatırımcıların önemli enerji projelerinde ve bankalarda hisse satmalarını yıl sonuna kadar yasaklayarak, Batı ile yaptırımlar arasındaki baskıyı artırdı. Diğer yandan, ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi’nin Tayvan ziyareti ve Çin’in buna tepki göstermesi piyasalarda endişe ile karşılandı. Bu gelişme sonucu Çin askeri komutanlar düzeyindeki ve iklim değişikliği de dahil olmak üzere birçok alanda ABD ile diyaloğu durdurduğunu açıkladı. ABD’nin İklim Değişikliği Özel Temsilcisi John Kerry yaptığı açıklamada, Çin’in ABD ile iklim değişikliği konulu ikili görüşmeleri askıya alma kararının “dünyayı cezalandırdığını” söyledi.

ABD’de istihdam artışı Temmuz ayında beklenmedik bir şekilde hızlandı ve istihdam seviyesi pandemi öncesi düzeyinin üzerine çıktı. Ekonominin resesyonda olduğu korkularına karşın gelen bu olumlu veri piyasalar tarafından olumlu karşılandı.  Çalışma Bakanlığı’nca açıklanan istihdam raporu, işverenlerin ücretlerinin güçlü bir şekilde artırmaya devam ettiğini ve genellikle işçiler için daha uzun çalışma saatlerini koruduğunu gösterdi. Piyasalarda sürdürülebilir güçlü işgücünün ABD Merkez Bankası’nın (FED) faiz oranlarını agresif bir şekilde yükseltmeye devam edebileceği algısını oluşturdu. Beklenenden daha güçlü gelen istihdam verilerinin ekonominin henüz resesyonda olmadığını teyit etmesiyle birlikte gösterge ABD Hazine getirileri ve petrol fiyatları yükseldi.

Petrol fiyatları, güçlü ABD istihdam büyüme verileriyle bu haftaki kayıplarının bir kısmını telafi ederek geçtiğimiz hafta Cuma günü yükseldi, ancak durgunluğun yakıt talebini vurabileceği endişeleriyle haftayı Şubat’tan bu yana en düşük seviyelerinde kapattı. Brent ham petrolü 80 sent artışla varil başına 94.92 Dolardan ancak  önceki hafta Cuma gününe göre de %11 kayıpla kapandı. ABD West Texas Intermediate ham petrolü, haftada %8 düşüşle günlük 47 sent artışla 89.01 Dolara yükseldi.

Dünyada Merkez Bankaları durgunluk endişelerine rağmen faiz arttırmaya devam ediyor. Yine İngiltere Merkez Bankası da (BoE) uzun bir resesyonun geleceği beklentisine rağmen, artan enflasyonu durdurmak amacıyla faiz oranlarını 27 yılın en yüksek seviyesi olan %1,75 seviyesine çıkarttı.

Birleşmiş Milletler gıda ajansının dünya fiyat endeksi, Temmuz ayında tekrar düşerek Mart ayındaki rekor seviyelerinden giderek uzaklaştı.  Dünya çapında en çok ticareti yapılan gıda ürünlerini takip eden Gıda ve Tarım Örgütü’nün (FAO) gıda fiyat endeksi , Haziran ayı için revize edilmiş 154.3’e kıyasla geçen ay ortalama 140,9 puanda kaldı. FAO Baş Ekonomisti Maximo Torero, gıda emtia fiyatlarının çok yüksek seviyelerden düşmesi memnuniyetle karşılanıyor, ancak halen birçok belirsizlik devam ettiğini açıkladı.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, çalışma ziyareti nedeniyle bulunduğu Rusya’nın Soçi şehrinde, Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Vladimir Putin ile görüştü. Yayınlanan Basın Bülteninde: “İki lider, Türkiye-Rusya ilişkilerinin, mevcut bölgesel ve küresel tüm sınamalara rağmen, karşılıklı saygı ve mütekabil çıkarların tanınması temelinde ve uluslararası yükümlülüklerle uyumlu olarak ilerletilmesi yönündeki ortak iradelerini teyit etmişlerdir” açıklaması yer aldı.
Kaynak: tccb.gov.tr

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Temmuz ayı Tüketici Fiyat Endeksi’ni açıkladı. TÜFE’deki (2003=100) değişim 2022 yılı Temmuz ayında bir önceki aya göre %2,37, bir önceki yılın Aralık ayına göre %45,72, bir önceki yılın aynı ayına göre %79,60 ve on iki aylık ortalamalara göre %49,65 olarak gerçekleşti. Bir önceki yılın aynı ayına göre en az artış gösteren ana grup %25,79 ile haberleşme oldu. Buna karşılık, bir önceki yılın aynı ayına göre artışın en yüksek olduğu ana grup ise %119,11 ile ulaştırma oldu. Kaynak: tuik.gov.tr

Ticaret Bakanı Muş, temmuz ayı dış ticaret verilerini açıkladı. Türkiye’nin ihracatta 2021’de yakaladığı başarıyı 2022 yılının 7 ayında da devam ettirdiğini belirten Bakan Muş, şunları kaydetti: “Türkiye, 2022 yılının ilk 6 ayında olduğu gibi 7’nci ayda da en yüksek aylık ihracat değerini yakaladı. 7’de 7 yaparak, rekorlar serisini sürdürdü. Yılın ilk 7 ayında Türkiye toplamda 144,4 milyar dolar ihracat gerçekleştirdi. Temmuz ayında dış ticaret hacmimiz geçtiğimiz yıla göre %28,7 oranında artışla 47,7 milyar dolara yükselmiştir. Bu değer şimdiye kadar ölçülmüş en yüksek temmuz ayı ihracat rakamıdır. Temmuz ayı ithalatımız ise 29,1 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir.” “Önceki yılın paritesi değişmemiş olsaydı avro cinsinden yapılan ihracatımız, 2022 yılının ilk yedi ayında 7 milyar 96 milyon dolar, ithalatımız ise 5 milyar 429 milyon dolar daha yüksek olacaktı.” diyen Bakan Muş, paritedeki gelişmenin etkisiyle dış ticaret açığının yaklaşık 1,6 milyon dolar daha fazla olduğunu, bu bakımdan, paritenin nominal etkisinin dış ticaret açığı üzerinde olumsuz gerçekleştiğini bildirdi.
Kaynak: ticaret.gov.tr

Hazine ve Maliye Bakanlığı Temmuz ayı nakit gerçekleşme rakamlarını verdi. İlgili ayda Hazine 175,9 milyar TL gelir elde ederken 269,9 milyar TL gider gerçekleşti. Faiz dışı nakit dengesi 77,5 milyar TL açık verirken, nakit dengesi rekor seviyede 92,85 milyar TL açık verdi.
Kaynak: hazine.gov.tr

Tahıl koridorunda ilk gemi yola çıktı, fiyatlardaki düşüş hızlandı. Türkiye, Ukrayna, Rusya ve Birleşmiş Milletler (BM) arasında yapılan tahıl koridoru anlaşması kapsamında ilk geminin de yola çıkmasıyla tahıl fiyatlarındaki düşüş hızlandı. Ulusal Hububat Konseyi Yönetim Kurulu Başkanı Özkan Taşpınar, Rusya-Ukrayna Savaşı’nın, lojistikte aksamaya, gıda tedarik zincirinde sıkıntılara, limanların ve kritik önemdeki ticari işletmelerin kapanmasına yol açtığını söyledi.
Kaynak: trthaber.com

Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, günü %1,39 değer kazancıyla 2.684,46 puandan tamamlayarak tüm zamanların en yüksek kapanışını yaptı. BIST 100 endeksi, önceki kapanışa göre 36,87 puan artarken, toplam işlem hacmi 37,5 milyar lira seviyesinde gerçekleşti. Bankacılık endeksi %2,64 ve holding endeksi %1,73 değer kazandı. Sektör endeksleri arasında en fazla kazandıran %4,33 ile ulaştırma, en çok gerileyen ise %0,40 ile madencilik oldu. Gün boyunca pozitif bir seyir izleyen BIST 100 endeksi, 2.684,46 puanla tüm zamanların en yüksek kapanışını gerçekleştirdi.
Kaynak: trthaber.com

Yayın Komitesi
Prof.Dr.M.Başaran Öztürk (Komite Başkanı)
Prof.Dr.İlhan Küçükkaplan
Dr.Batuğhan Karaer
Doç.Dr.E.Savaş Başcı
Dr.Öğr.Üyesi Gizem Vergili

Bülteni pdf olarak indir