FİNANSAL PİYASALARA BAKIŞ 223

Borsa haftaya yükselişle başladı…
Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, haftaya yüzde 0,17 yükselişle 7.784,33 puandan başladı. Açılışta BIST 100 endeksi, önceki kapanışa göre 12,99 puan artışla ve yüzde 0,17 değer kazanarak 7.784,33 puana çıktı. Bankacılık endeksi yüzde 0,41 ve holding endeksi yüzde 0,13 azalış kaydetti. Sektör endeksleri arasında en fazla kazandıran yüzde 2,93 ile bilişim, en çok gerileyen ise bankacılık oldu. Cuma günü, satıcılı bir seyir izleyen Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, günü yüzde 0,89 değer kaybıyla 7.771,34 puandan tamamladı. Analistler, küresel pay piyasalarında merkez bankalarının para politikalarına ilişkin belirsizliklerle yön arayışının sürdüğünü belirterek, bu hafta gözlerin dünya genelinde açıklanacak enflasyon verilerine çevrildiğini söyledi. Analistler, Türk Hava Yolları (THY) yönetiminin, tarihinin en büyük uçak siparişi için Airbus yetkilileri ile İstanbul’da bir araya geldiğine yönelik haber akışının hisse fiyatında oynaklığı artırabileceğini söyledi. Bugün yurt dışında veri gündeminin sakin olduğunu ancak İsrail-Filistin çatışmasına ilişkin haber akışının yatırımcıların odağında bulunmaya devam ettiğini belirten analistler, yurt içinde ise ödemeler dengesi verilerinin takip edileceğini bildirdi. Analistler, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 7.850 ve 7.950 seviyelerinin direnç olarak öne çıktığını ifade ederek, 7.750 ve 7.650 puanın destek konumunda olduğunu kaydetti. AA Finans’ın beklenti anketine katılan ekonomistler, cari işlemler hesabının eylül ayında 1 milyar 529 milyon dolar fazla vermesini bekliyor.
Kaynak: aa.com.tr

Ekonomilerdeki yavaşlama eğilimi emtia piyasasını etkilemeye devam ediyor…
Geçen hafta 4,61 dolarla Aralık 2020’den bu yana en düşük seviyeyi gören mısır haftayı yüzde 2,8 düşüşle tamamladı. Pamuk geçen hafta 0,7477 dolarla 1 yılın en düşük seviyesini test etti. Dünya genelinde ekonomilerin yavaşlayacağına dair endişelerin güç kazanmasıyla emtia piyasasındaki düşüş eğilimi geçen hafta da devam etti. Artan resesyon endişeleri, emtia fiyatlarında oynaklığı artırırken, geçen hafta Fed yetkililerinin enflasyonla mücadelenin henüz bitmediğine ilişkin vurgularının öne çıkması ve şahin açıklamaları da emtia piyasasını etkileyen önemli unsurlar arasında yer aldı. Analistler, ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell’ın açıklamalarındaki tonun öngörülenden daha “şahin” olması nedeniyle emtia piyasasındaki fiyatlamalarda oynaklığın arttığını belirtti. Çin’de açıklanan veriler dünya ekonomisinin yavaşladığına yönelik endişeleri beslemeye devam ederken, Çin’in ihracatı geçen ay yüzde 6,4 azalarak beklentileri karşılamadı. Ülkede, Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) ekimde aylık yüzde 0,2, yıllık yüzde 2,7 gerilerken, deflasyon endişeleri yeniden ön plana çıktı. Geçen hafta Avrupa’da açıklanan veriler de ekonomik aktiviteye ilişkin yavaşlamayı ortaya koydu. Almanya’da sanayi üretimi eylülde aylık yüzde 1,4 gerilerken, Avro Bölgesi’nde hizmet sektörü ve bileşik Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) sırasıyla 47,8 ve 46,5 şeklinde gerçekleşerek daralmanın devam ettiğine işaret etti. Bölgede, perakende satışlar da eylülde bir önceki aya göre yüzde 0,3 düştü. Dünya genelinde ekonomik aktiviteye ilişkin endişelerin güçlenmesi ve ABD’de artan petrol üretimiyle, geçen hafta Brent petrol yüzde 4,2, New York Ticaret Borsasında işlem gören doğalgaz ise yüzde 14,6 azalış kaydetti. Dünyanın en büyük petrol tüketicileri ABD ve Çin’de ekonomiye ilişkin gelişmeler talebin düşeceği beklentisini güçlendiriyor. Üretimin artması ve havaların ılıman olacağına yönelik öngörüler de doğalgaz fiyatlarını aşağı yönlü etkiledi. Geçen hafta tarım grubunda da oynaklığın arttığı dikkat çekerken, Chicago Ticaret Borsasında işlem gören buğday yüzde 0,6, pirinç yüzde 4,2 yükseldi. Öte yandan, soya fasulyesinin fiyatı yüzde 0,2 gerilerken, 4,61 dolarla Aralık 2020’den bu yana en düşük seviyeyi gören mısır ise haftayı yüzde 2,8 düşüşle tamamladı.
Kaynak: aa.com.tr

Goldman’dan TCMB beklentisi…
Goldman Sachs Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) gelecek yılın 3. çeyreğinde faiz indirimlerine başlamasını bekliyor. Goldman Sachs 2024 görünüm raporunda TCMB’ye ilişkin tahminlerini paylaştı. Raporda TCMB’nin bu yıl faiz artırımlarına devam edeceği ve politika faizinin yüzde 40’a kadar yükseleceği öngörüldü. Banka 2024’ün 3. çeyreğinde faiz indirimlerinin başlayacağı, yıl sonunda faizin yüzde 40’tan yüzde 25’e gerileyeceği tahminine yer verdi. Yıl sonunda enflasyonun da yüzde 35’e gerileyeceği öngörüldü. TCMB son toplantısında politika faizini 500 baz puanlık artışla yüzde 30’dan yüzde 35’e yükseltmiş ve faiz artırım döngüsünün süreceği mesajını vermişti.
Kaynak: bloomberght.com

Perakende satışlar Eylül’de yavaşladı…
TÜİK verilerine göre aylık bazda perakende satışlar sabit fiyatlarla yüzde 13,8 arttı. Perakende satış hacmi aylık yüzde 0,7 azaldı. Ağustos ayında perakende satışlar bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 17,2 artmıştı. Türkiye İstatistik Kurumu, eylül ayına ilişkin perakende satış endekslerini açıkladı. Buna göre sabit fiyatlarla perakende satış hacmi Eylül ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 13,8 arttı. Aynı ayda gıda, içecek ve tütün satışları yüzde 13,8, gıda dışı satışlar (otomotiv yakıtı hariç) yüzde 18,6 arttı, otomotiv yakıtı satışları ise yüzde 1,5 azaldı. Sabit fiyatlarla perakende satış hacmi Eylül’de bir önceki aya göre yüzde 0,7 azaldı. Aynı ayda gıda, içecek ve tütün satışları aynı seviyede kaldı, gıda dışı satışlar (otomotiv yakıtı hariç) yüzde 1,2 azaldı, otomotiv yakıtı satışları ise yüzde 0,1 arttı. Cari fiyatlarla perakende ciro bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 85,7 arttı. Aynı ayda gıda, içecek ve tütün satışları yüzde 90,2, gıda dışı satışlar (otomotiv yakıtı hariç) yüzde 89,9, otomotiv yakıtı satışları ise yüzde 67,2 arttı. Cari fiyatlarla perakende ciro 2023 yılı Eylül ayında bir önceki aya göre yüzde 4,2 arttı. Aynı ayda gıda, içecek ve tütün satışları yüzde 5,1, gıda dışı satışlar (otomotiv yakıtı hariç) yüzde 3,5, otomotiv yakıtı satışları ise yüzde 5,1 arttı.
Kaynak: bloomberght.com

Morgan ve Goldman Fed tahminlerinde ayrıştı…
Morgan Stanley ve Goldman Sachs, Fed’in faiz indirimi tahminlerinde farklı senaryolar ortaya çıkardı. Morgan Stanley ekonomistleri enflasyonun soğuması nedeniyle Fed’in önümüzdeki iki yıl içinde büyük faiz indirimleri yapacağını tahmin ederken, Goldman Sachs analistleri daha az indirim ve daha geç bir başlangıç bekliyor. ABD’li baş ekonomist Ellen Zentner liderliğindeki Morgan Stanley araştırmacıları Pazar günkü 2024 görünümlerinde, merkez bankasının Haziran 2024’te, ardından Eylül ayında ve dördüncü çeyrekten itibaren her toplantıda 25 baz puanlık artışlarla faiz indirimlerine başlayacağını söyledi. Bunun politika faizini 2025 yılı sonuna kadar yüzde 2,375’e düşüreceğini söylediler. Bu arada Goldman Sachs, ilk 25 baz puanlık indirimi 2024’ün dördüncü çeyreğinde bekliyor, ardından 2026 ortasına kadar her çeyrekte bir indirim öngörüyor. Goldman Sachs analistleri, toplam 175 baz puanlık bir indirim ile faiz oranının yüzde 3,5-yüzde 3,75 hedefine yerleşeceğini düşünüyor. Goldman Sachs’ın tahminleri merkez bankasının tahminlerine daha yakın. Politika yapıcıların medyan tahminlerine göre, Eylül ayına ilişkin Fed tahminleri, gelecek yıl için iki çeyrek puanlık faiz indiriminin planlandığını ve 2025’te sona eren politika faizinin yüzde 3,9 seviyesinde olduğunu gösteriyor. Fed guvernörleri ve bölgesel banka başkanları gelecek ayki toplantıda tahminlerini güncelleyecek. Morgan Stanley, resesyon olmasa da daha büyük bir genişlemeyi garanti eden daha zayıf bir ekonomi öngörüyor. Fed’in yüzde 4,1’lik tahminiyle karşılaştırıldığında işsizliğin 2025’te yüzde 4,3 ile zirveye çıkmasını bekliyorlar. Morgan Stanley’e göre, büyüme ve enflasyon da yetkililerin öngördüğünden daha yavaş olacak..
Kaynak: bloomberght.com

Yayın Komitesi
Prof.Dr.M.Başaran Öztürk (Komite Başkanı)
Prof.Dr.İlhan Küçükkaplan
Dr.Batuğhan Karaer
Doç.Dr.E.Savaş Başcı
Dr.Öğr.Üyesi Gizem Vergili