06 Eyl FİNANSAL PİYASALARA BAKIŞ 111
Şu ana kadar resmi sayılara göre korona virüs yaklaşık 4,5 milyon insanı öldürdü. Ancak The Economist tarafından yapılan bir çalışamaya göre ise bu dramatik bir eksiklik. Gerçek ölü sayısının 15,2 milyon kişi olduğu ve 18,1 milyona kadar çıkabileceği tahmin ediliyor.
Delta varyantı nedeni ile pandeminin ekonomiyi etkileme şekli değişiyor. Korona virüsün ilk çıktığı dönemlerde faaliyetlerin aniden durması ve fiyatların ılımlı bir şekilde düşmesi ile dünya virüsün hızla büyümesine alışmıştı. Ancak The Economist buna karşın Delta varyantının, büyümeyi dramatik biçimde azaltan ancak enflasyonu ateşleyen stagflasyonist bir güç gibi görünmeye başladığını belirtiyor.
Ülkemizde de hafta başından itibaren bazı alanlarda zorunlu PCR testi uygulamasına geçiliyor. Konu ile ilgili İçişleri Bakanlığı’nca yayınlana genelgede; 6 Eylül 2021 Pazartesi gününden itibaren aşı olmayan kişilerin; konser, sinema ve tiyatro gibi vatandaşların toplu olarak bulunduğu faaliyetlere katılımında negatif sonuçlu PCR testi zorunluluğu getirilecek. Aşısız veya hastalığı geçirmemiş kişilerin özel araç hariç uçak, otobüs, tren veya diğer toplu ulaşım araçlarıyla gerçekleştirecekleri şehirlerarası seyahatler için de negatif sonuçlu PCR testi bulunacak.
Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınında delta varyantının yayılımının sürmesi küresel bazda ekonomileri etkilemeye devam ederken, bu hafta dünya genelinde açıklanan hizmet sektörü Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) verilerinde bazı ülkelerde daralmaya işaret etti. Artan belirsizliklerle küresel pay piyasalarında hafta boyunca yön arayışının hakim olduğu dikkati çekerken, varlık fiyatlarında da karışık bir seyir izlendi. Söz konusu gelişmelerle, ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi % 1,3270, seviyesine çıkarken, 2 yıllık tahvil faizi % 0,2040’a geriledi.
Kaynak: www.aa.com.tr
Küresel pay piyasaları bu hafta ABD’de açıklanan iş gücü piyasası verilerine odaklanmış olsa da, Avrupa’da açıklanan enflasyon verileri de Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) haftaya alacağı faiz kararı öncesi dikkatleri kısmen üzerinde topladı. ABD’de tarım dışı istihdam verisi 235 bin şeklinde gerçekleşerek, 725 binlik piyasa beklentilerinin oldukça uzağında kaldı. Analistler, tarım dışı istihdamın ABD Merkez Bankası’nın (Fed) para politikasında etkili olması sebebiyle yakından takip edildiğini kaydederek, öngörülerin gerçekleşmemesinin ise ABD Merkez Bankası’nın (FED) varlık alımlarının azaltılmasına ilişkin tutumunu etkilemesinin beklenmediğini söyledi.
Kaynak: www.aa.com.tr
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Dönemsel Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYH), II. Çeyrek: Nisan – Haziran, 2021 verisini açıkladı. GSYH 2021 yılı ikinci çeyrek ilk tahmini; zincirlenmiş hacim endeksi olarak, bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %21,7 arttı. GSYH’yi oluşturan faaliyetler incelendiğinde; 2021 yılı ikinci çeyreğinde bir önceki yıla göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak; hizmetler %45,8, sanayi %40,5, mesleki, idari ve destek hizmet faaliyetleri %32,4, diğer hizmet faaliyetleri %32,3, bilgi ve iletişim faaliyetleri %25,3, kamu yönetimi, eğitim, insan sağlığı ve sosyal hizmet faaliyetleri %8,5, gayrimenkul faaliyetleri %3,7, inşaat %3,1 ve tarım, ormancılık ve balıkçılık %2,3 arttı. Finans ve sigorta faaliyetleri ise %22,7 azaldı.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay başkanlığında 23 ve 29 Ağustos’ta gerçekleştirilen Ekonomi Koordinasyon Kurulu (EKK) toplantılarında küresel ve Türkiye ekonomisindeki gelişmeler kapsamlı şekilde ele alındı. Toplantı sonrasında; “Kısa vadeli dış borç, uluslararası yatırım pozisyonu, finansal kesim dışındaki firmaların döviz varlık ve yükümlülükleri ile haftalık menkul kıymet istatistiklerinde yapılan revizyonlara ilişkin bilgilendirme yapılmıştır. Makro ihtiyati önlemleri ile hal ve kooperatifçiliğe ilişkin düzenlemelerin gözden geçirilmesi, tarımsal üretime yönelik erken uyarı sistemi altyapı çalışmalarının eylül ayı sonuna kadar tamamlanması, tarım ve hayvancılıkta yatırım ve kapasitenin artırılmasına yönelik iyileştirme alanlarının belirlenmesi, arazi toplulaştırması ve tarımsal destekler konusunun EKK gündemine alınmasıdır.” açıklaması yapıldı.
Kaynak: www.aa.com.tr
Tüketici Fiyat Endeksi ağustosta aylık bazda % 1,12, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) % 2,77 artış gösterdi. Yıllık enflasyon tüketici fiyatlarında % 19,25, yurt içi üretici fiyatlarında % 45,52 oldu.
Kaynak: www.aa.com.tr
Yapılan bu açıklama ile enflasyon politika faizinin üzerine çıkmış oldu. Açıklanan enflasyon verisi sonrası piyasalar, bu ay sonuna doğru yapılacak Merkez Bankası Para Politikaları Kurulu (PPK) toplantısına odaklandı.
Ticaret Bakanı Mehmet Muş, ağustosta ihracatın geçen yılın aynı ayına göre yaklaşık yüzde 52’lik artışla 18,9 milyar dolara ulaştığını belirterek, “Bu rakam ile en yüksek ağustos ayı ihracat rakamına ulaşmış bulunuyoruz. Ayrıca, son 12 aylık ihracat değerimiz de 207,5 milyar dolar ile yeni bir cumhuriyet rekoru kırmayı başarmıştır.” dedi. Ayrıca Sn.Muş; 2021 yılı ocak-ağustos döneminde ihracatımız geçtiğimiz yılın aynı dönemiyle karşılaştırıldığında yüzde 37 artarak 140,2 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. İhracatımızda yakaladığımız bu güçlü ivme ile pandemi öncesi performansını da geride bırakmış durumdayız. İhracatımız ağustos ayında 2019 yılı ağustos ayına göre de yüzde 43’lük artış sergilemiştir. Benzer şekilde, ocak-ağustos döneminde 2019 yılına göre yaklaşık yüzde 20’lik artışa şahit oluyoruz. İthalatın ise ağustosta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 23,8 artış ile 23,2 milyar dolar seviyesinde gerçekleştiğini bildiren Muş, ocak-ağustos dönemi ithalatının 2020’nin aynı dönemine göre yüzde 25,5 artışla 170 milyar dolar olduğunu söyledi.
Kaynak www.ticaret.gov.tr
Yayın Komitesi
Prof.Dr.M.Başaran Öztürk (Komite Başkanı)
Prof.Dr.İlhan Küçükkaplan
Dr.Batuğhan Karaer
Doç.Dr.E.Savaş Başcı
Dr.Öğr.Üyesi Gizem Vergili