27 Eyl FİNANSAL PİYASALARA BAKIŞ 114
Dünya Sağlık Örgütü’nün (WHO) haftalık yayınladığı rapora göre 13-19 Eylül tarihleri arasında bildirilen 3,6 milyondan fazla vaka ve 60.000’den az ölümle birlikte, haftalık COVID-19 vakaları ve ölümlerinin sayısı bu hafta da küresel olarak düşmeye devam ettiği açıklandı. WHO raporları, Eylül ayı başından bu yana vaka sayılarındaki azalışın devam ettiğine işaret ediyor.
Almanya Sağlık Bakanı Jens Spahn, Augsburger Allgemeine gazetesine yaptığı açıklamada 2022’nin ilkbaharında Kovid-19 salgınında sürü bağışıklığına ulaşılacağını belirtti. Bu dönemden sonra normale dönülebileceğini aktaran Spahn, “Aşının etkili olmadığı yeni bir virüs varyantı ortaya çıkmazsa, ki bu pek olası değil, o zaman salgını ilkbaharda aşmış olacağız ve normale dönebileceğiz.” ifadesini kullandı. (www.aa.com.tr)
Uluslararası Para Fonu (IMF), Dünya Bankası Grubu, Dünya Sağlık Örgütü ve Dünya Ticaret Örgütü başkanları, az gelişmiş ülkelerde COVID-19 aşılarına erişimi iyileştirme stratejilerini görüşmek üzere aşı imalat şirketlerinin CEO’ları ile bir araya geldi. Aşıların az ve düşük orta gelirli ülkelere ulaşmasını sağlamak için, aşı üreticilerinin tedariği sağlaması konusunda çağrıda bulunuldu. Görüşmede az gelişmiş ve orta düşük gelirli ülkeler için gerekli yardımlar sağlanmadan dünyanın pandemi sorununa çözüm bulamayacağı endişeleri dile getirildi.
Çin Ulusal Kalkınma ve Reform Komisyonu ve Çin Merkez Bankası kripto paralarla ilgili tüm işlemleri yasaklayarak, bu tür paralar ile finansal aktivitelerde bulunanların cezalandırılacağını açıkladılar. Açıklama sonrası kripto para piyasasında ciddi oranda kayıplar yaşandı.
Çin’de Evergrande grubunun borç krizinin gayrimenkul sektörüne yayılması ve Lehman benzeri bir etkiye dönüşmesi endişeleri devam ederken, hafta sonuna doğru grubun yuan cinsi tahvillerine ilişkin tahvil sahipleri ile anlaşmaya vardığı haberleri endişeleri bir miktar azalttı. Ayrıca grubun hesapları incelemeye alındı.
ABD Merkez Bankası (FED) Başkanı Powell, enflasyon ve istihdamda hedeflere paralel ilerleme sağlandığı takdirde varlık alım hızında yavaşlama kararının çok yakında olabileceğini belirtti. Ayrıca, varlık alımlarının 2022 yılının ortalarında sonlandırılacağını ancak bunun da faiz artırımı yapılacağı anlamına gelmeyeceğini ifade etti.
Avrupa Merkez Bankası Başkanı Christine Lagarde CNBC’ye verdiği röportajda eşi görülmemiş bir durumdan çıkıldığını ve şimdi bir uyum sürecine girildiğini belirtti. Başkan Lagarde şu anda yüksek talebe göre arz sıkıntısı olduğunu ve bunun da önceki krizlerde, gördüğümüz gibi zaman içinde çözüleceğini beklediklerini dile getirdi.
Geçtiğimiz hafta Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Para Piyasası Kurulu toplanarak, politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranının % 19’dan, % 18’e indirilmesine karar verdi. Piyasa beklentilerinin aksine açıklanan faiz indirimi sonrası, Türk Lirası yabancı para birimleri karşısında değer kaybederken, Türk Lirası cinsi tahvillerde de artış meydana geldi. Bir önceki hafta 369 puandan kapanan Türkiye 5 yıllık Kredi Temerrüt Takası (Credit Default Swap CDS) primi haftayı 403 puan seviyesinden tamamladı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 5 zincir market piyasayı alt üst ediyor açıklamasının ardından, Ticaret Bakanı Mehmet Muş’un talimatıyla 5 büyük zincir markette, ürünlerde fahiş fiyat artışı yapılıp yapılmadığının tespiti için ticaret müfettişleri görevlendirildi. Ticaret Bakanlığı tarafından yapılan duyuruda “Son dönemde, temel gıda ve ihtiyaç maddelerinde fahiş fiyat artışları olduğuna ilişkin vatandaşlarımız tarafından Bakanlığımıza iletilen başvuru ve şikayetler dikkate alınarak, Ticaret İl Müdürlüklerimizce 81 ilde fahiş fiyat artışı yapılıp yapılmadığına ve Fiyat Etiketi Yönetmeliğine aykırılıkların olup olmadığına ilişkin denetimler sürdürülmektedir.” denildi.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Eylül ayı Tüketici Güven Endeksi’ni açıkladı. Türkiye İstatistik Kurumu ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası iş birliği ile yürütülen tüketici eğilim anketi sonuçlarından hesaplanan mevsim etkilerinden arındırılmış tüketici güven endeksi, Eylül ayında bir önceki aya göre %1,8 oranında arttı; Ağustos ayında 78,2 olan endeks, Eylül ayında 79,7 oldu.
Yayın Komitesi
Prof.Dr.M.Başaran Öztürk (Komite Başkanı)
Prof.Dr.İlhan Küçükkaplan
Dr.Batuğhan Karaer
Doç.Dr.E.Savaş Başcı
Dr.Öğr.Üyesi Gizem Vergili