18 Tem FİNANSAL PİYASALARA BAKIŞ 156
Rusya, Kuzey Akım üzerinden Almanya’ya sağlamış olduğu gaz akışını bakım faaliyetleri nedeni ile 21 Temmuz’a kadar durdurdu. Bakım çalışmasının planlı olduğu duyurulmasına rağmen, Avrupa tarafında, kesintinin Rusya tarafından uzatılmasından endişe ediliyor.
Çin ekonomisi 2.çeyrekte yıllık bazda %1 olan beklentilerinin altında %0,4 büyüdü. Başta Çin olmak üzere birçok ülkede yavaşlama eğilimi gösteren veriler, büyüme endişelerini daha da körüklüyor. Bu gelişmelere rağmen dünya borsaları, artan ekonomik gerileme endişelerinin yol açtığı dört günlük kayıpların ardından Cuma günü yükseliş kaydetti. Ancak merkez bankalarının hızla artan enflasyonun üstesinden gelme çabalarının küresel ekonomiyi olumsuz yönde etkileyebileceği endişeleri halen devam ediyor.
ABD’de yıllık tüketici fiyatları Haziran ayında %9,1’e yükselerek kırk yıldan fazla bir süreden sonra en büyük artışı gerçekleştirmiş oldu. Açıklanan enflasyon oranının ardından uzmanlar, ABD Merkez Bankası FED’in 75 ya da 100 baz puan faiz artırımına gitme ihtimalinin arttığını açıkladılar. İşsizlik maaşı için yeni başvuruda bulunan Amerikalıların sayısı geçen hafta sekiz ayın en yüksek seviyesine çıkarak 244 bin kişi oldu. Artan faiz oranları ve daha sıkı finansal koşullar nedeniyle işgücü piyasasında bir miktar soğuma görülüyor. Devlet işsizlik yardımları başvurular 9 Temmuz’da sona eren haftada 2021 Kasım ortasından bu yana en yüksek seviyeye ulaşmış oldu.
Avrupa Komisyonu, başta Ukrayna’daki savaşın etkisiyle, Perşembe günü Euro bölgesindeki ekonomik büyüme tahminlerini bu yıl ve gelecek yıl için düşürdü ve enflasyon tahminlerini revize etti. Avrupa Birliği (AB) 19 ülke para birimi bloğu için bu yıl için %2,6’lık bir büyüme öngörürken, gelecek yıl için, Ukrayna savaşının ve daha yüksek enerji fiyatlarının etkisinin daha da keskin hissedilebileceği bir dönemde, büyümenin daha önce tahmin edilen %2,3 yerine %1,4 olacağı öngörüldü. Büyüme endişeleri nedeniyle petrol fiyatlarındaki düşüş eğilimi de devam ediyor.
Uluslararası Para Fonu (IMF) Başkanı Kristalina Georgieva, son göstergelerin zayıf bir ikinci çeyreğe işaret ettiğini belirterek, 2022 ve 2023 yılları için küresel ekonomik büyüme tahminlerinde daha fazla düşüşün öngörüldüğünü ifade etti. IMF, 15-16 Temmuz’da Bali’de düzenlenecek G20 Maliye Bakanları ve Merkez Bankası Başkanları Toplantısı öncesi “G20 Gözlem Notu” raporunu yayımladı. Georgieva, rapora ilişkin kaleme aldığı blog yazısında, önemli ölçüde kararan küresel bir ekonomik görünümle karşı karşıya olunduğunu belirtti. IMF’nin nisan ayında bu yıl ve gelecek yıla ilişkin küresel büyüme tahminini yüzde 3,6’ya düşürdüğünü ve olası aşağı yönlü riskler göz önüne alındığında bunun daha da kötüleşebileceği konusunda uyardığını anımsatan Georgieva, “O zamandan bu yana bu risklerin birçoğu gerçekleşti ve dünyanın karşı karşıya olduğu krizler yoğunlaştı.” değerlendirmesinde bulundu.
Kaynak: aa.com.tr
Euro/dolar paritesi, ABD’nin enflasyon verilerinin ardından 2002 yılından bu yana ilk kez 1 seviyesinin altını gördü. ABD’de Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) haziranda yüzde 9,1’le son 41 yılın en hızlı yükselişini kaydetmesinin ardından euro/dolar paritesi 2002 yılından bu yana ilk kez 1 seviyesinin altını gördü.
Kaynak: trthaber.com
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Mayıs ayı Sanayi Üretim Endeksi’ni yayınladı. Sanayi üretimi yıllık %9,1 arttı. Sanayinin alt sektörleri (2015=100 referans yıllı) incelendiğinde, 2022 yılı Mayıs ayında madencilik ve taş ocakçılığı sektörü endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre %5,7 azalırken, imalat sanayi sektörü endeksi %10,7 ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi %0,3 arttı.
Kaynak: tuik.gov.tr
TÜİK Mayıs ayı İşgücü İstatistiklerini yayınladı. Mevsim etkisinden arındırılmış işsizlik oranı %10,9 seviyesinde gerçekleşti. Hane halkı İşgücü Araştırması sonuçlarına göre; 15 ve daha yukarı yaştaki kişilerde işsiz sayısı 2022 yılı Mayıs ayında bir önceki aya göre 56 bin kişi azalarak 3 milyon 785 bin kişi oldu. İşsizlik oranı ise 0,3 puanlık azalış ile %10,9 seviyesinde gerçekleşti. İşsizlik oranı erkeklerde %9,5 iken kadınlarda %13,8 olarak tahmin edildi.
Kaynak: tuik.gov.tr
TÜİK Mayıs ayı Perakende Satış Endekslerini yayınladı. Perakende satış hacmi yıllık %20,8 arttı. Sabit fiyatlarla perakende satış hacmi (2015=100) 2022 yılı Mayıs ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %20,8 arttı. Aynı ayda gıda, içecek ve tütün satışları %5,1, gıda dışı satışlar (otomotiv yakıtı hariç) %34,3, otomotiv yakıtı satışları ise %10,9 arttı.
Kaynak: tuik.gov.tr
Türkiye 5 yıllık Kredi Risk Primi (Credit Default Swap-CDS) son 14 yılın zirvesine çıkarak, haftayı 908 seviyesinden tamamladı.
Yayın Komitesi
Prof.Dr.M.Başaran Öztürk (Komite Başkanı)
Prof.Dr.İlhan Küçükkaplan
Dr.Batuğhan Karaer
Doç.Dr.E.Savaş Başcı
Dr.Öğr.Üyesi Gizem Vergili