31 Tem FİNANSAL PİYASALARA BAKIŞ 209
TCMB’nin enflasyon tahmininde keskin artış…
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın yeni başkanı Hafize Gaye Erkan kamuoyu önünde ilk enflasyon raporu sunumunu gerçekleştirdi. Erkan, TCMB’nin 2023 yıl sonu tahminini yüzde 22,3’ten yüzde 58’e çıkardığını belirtti. Erkan, TCMB’nin temel amacının fiyat istikrarı olduğunu ifade etti. Erkan, para politikası ve miktarsal sıkılaşma önlemlerinin enflasyon ana trendine olumlu etkisinin 2024 ikinci çeyrekte görülmeye başlanacağını söyledi. TCMB Başkanı, enflasyonda zirvenin yüzde 60 civarı ile 2024 ikinci çeyrekte görüleceğini tahmin ettiklerini bildirdi. TCMB, Erkan başkanlığında iki toplantıda politika faizini 900 baz puan artışla yüzde 17,50’ye yükseltti. Banka faiz açıklamalarında sıkılaşma sürecinin kademeli olacağını vurgulamıştı. Seçim sonrası artan kur, vergi ve maaş ayarlamaları ile yılın ikinci yarısında geçtiğimiz yıl kaynaklı baz etkisinin azalması üzerine birçok kurum Türkiye TÜFE tahminlerini yukarı yönlü revize etmeye başlamıştı. Daha önce yüzde 5 olarak açıklanan 2025 yıl sonu TÜFE tahmini ise yüzde 15’e yükseltildi. Böylece raporun tahmin ufkunda TCMB’nin resmi hedef olan yüzde 5’e dönülemeyeceğini tahmin ettiği görüldü. Buna karşın Erkan resmi hedefin yüzde 5 olarak değiştirilmeyeceğini söyledi. Erkan, sunumunda “Öngördüğümüz dezenflasyon süreci öncesi geçiş sürecindeyiz. Dezenflasyon süreci beklentilerin çıpalanmasıyla hızlanacak” açıklamasını yaptı. Önceki Enflasyon Raporu toplantılarından farklı olarak genel para politikası mesajlarıyla sunumuna başlayan Erkan, enflasyonun hedefe gelene kadar tüm araçların kararlı olarak kullanılacağını belirtti.
Kaynak: Bloomberht.com
Borsa günün ilk yarısında rekor seviyeyi gördü…
Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, günün ilk yarısında 7.243,67 puanla tüm zamanların en yüksek seviyesine çıktı. BIST 100 endeksi, 7.243,67 puanla tüm zamanların en yüksek seviyesini gördü ve saat 13.00 itibarıyla önceki kapanışa göre 172,50 puan ve yüzde 2,46 değer kazancıyla 7.240,40 puan oldu. Toplam işlem hacmi 91,9 milyar lira düzeyinde gerçekleşti. Bankacılık endeksi yüzde 2,06 ve holding endeksi yüzde 1,99 değer kazandı. Sektör endeksleri arasında en çok kazandıran yüzde 6,09 ile elektrik, tek gerileyen ise yüzde 2,28 ile spor endeksi oldu. Küresel piyasalar yeni haftaya pozitif seyirle başlarken, gözler bu hafta İngiltere Merkez Bankası (BoE) faiz kararı ve ABD’de tarım dışı istihdam başta olmak üzere yoğun veri gündemine çevrildi. Analistler özellikle bu hafta açıklanacak tarım dışı istihdam verisinin Fed’in bundan sonraki aksiyonlarına ilişkin daha fazla ip ucu vermesinin beklendiğini, Apple ve Amazon başta olmak üzere önemli şirketlerin bilançolarının da takip edileceğini söyledi. Yurt içinde de bu hafta itibarıyla bilanço takviminin yoğunlaşacağını aktaran analistler, hisse ve sektör bazlı oynaklıkların artabileceğini dile getirdi.Bugün yurt içinde veri gündeminin sakin olduğunu yurt dışında ise ABD’de Dallas Fed imalat aktivite endeksinin takip edileceğini belirten analistler, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 7.250 ve 7.400 seviyesinin direnç, 7.000 puanın destek konumunda olduğunu kaydetti.
Kaynak: aa.com.tr
Emtia piyasasında geçen hafta sert dalgalanmalar öne çıktı…
Emtia piyasası, sert dalgalanmaların yaşandığı bir haftayı geride bıraktı. Merkez bankalarının açıkladığı faiz kararları ve açıklanan makro ekonomik verilerin ardında emtia piyasasında karışık bir seyir izlendi. Jeopolitik gelişmeler ve üretime yönelik durumlar da emtia piyasasını etkiledi. Emtia piyasası böylece sert dalgalanmaların yaşandığı bir haftayı geride bıraktı. Küresel piyasalarda para politikalarına ilişkin belirsizlikler emtia araçlarının performansında önemli rol oynuyor. ABD Merkez Bankası (Fed), geçen ay bu adımlarına ara vererek politika faizini sabit bırakmıştı. Temmuz toplantısında ise politika faizini 25 baz puan artırarak yüzde 5,25-5,50 aralığına yükselten Fed, böylece politika faizini 31 Ocak 2001’den bu yana en yüksek seviyeye çıkarmış oldu. Karar metninde, Federal Açık Piyasa Komitesi’nin (FOMC) maksimum istihdam ve uzun vadede yüzde 2 enflasyon elde etmeyi amaçladığının altı çizilirken, bu hedeflerin desteklenmesi için federal fon oranının yüzde 5,25-5,50 aralığına yükseltilmesine karar verildiği kaydedildi. Açıklamada, son göstergelerin ekonomik aktivitenin ılımlı bir hızda genişlediğine işaret ettiği belirtilerek, iş kazanımlarının son aylarda güçlü olduğu, işsizlik oranının düşük kaldığı ancak enflasyonun yüksek kalmaya devam ettiği bildirildi. Fed Başkanı Jerome Powell da düzenlediği basın toplantısında, “Veriler gerektirirse eylülde faiz oranını yeniden artırmamızın mümkün olduğunu söyleyebilirim ancak sabit de bırakabiliriz. Dikkatli şekilde karar vereceğiz.” değerlendirmesinde bulundu. Avrupa Merkez Bankası (ECB) da 3 temel politika faizini beklentiler doğrultusunda 25’er baz puan artırarak politika faizini yüzde 4,25’e, mevduat faizini yüzde 3,75’e ve marjinal fonlama faizini de yüzde 4,50’ye yükselttiğini duyurmuştu. ECB Başkanı Christine Lagarde, Avro Bölgesi’nde enflasyonun azalma eğilimi göstermekle beraber çok uzun süre çok yüksek seviyede kalmaya devam etmesinin beklendiği belirtti. Analistler, yetkililerin açıklamasıyla sıkı para politikasının hala masada olduğunu ve bunun da emtia piyasasındaki aşağı yönlü baskıyı artırdığını hatırlattı. ABD ekonomisi 2. çeyrekte yüzde 2,4 büyüyerek beklentileri aştı. ABD’de büyümenin beklentileri aşması da dolara olan talebi artırdı ve emtia piyasasındaki talebi olumsuz etkiledi. Avro Bölgesinde imalat sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) verilerinin kötü gelmesi sonrasında avronun değer kaybetmesiyle dolara olan talep arttı. Yüksek tahvil faizleri de doları destekledi.
Altın 3 haftalık yükseliş eğilimine son verdi… Dolara olan talebin artması özellikle değerli metalleri olumsuz etkiledi. Altının onsu haftayı yüzde 0,2 azalışla 1.959 dolardan tamamlayarak 3 haftalık yükseliş eğilimine son verdi. Çin’in altın tüketimi yılın ilk yarısında yüzde 26,4 arttı. Analistler, altının haftalık bazda değer kaybetmesine karşın talebin güçlü seyrettiğini dile getirerek, ay başına göre altının yükseliş eğilimini sürdürdüğünü ifade etti.Haftayı gümüş yüzde 1,2, platin yüzde 2,8, paladyum yüzde 3,8 değer kaybetti. Enerji emtialarında karışık bir seyir izlendi. Haftayı, Brent petrol yüzde yüzde 4,4 kazançla, New York Ticaret Borsası’nda işlem gören doğalgaz ise yüzde 2,6 kayıpla tamamladı. Goldman Sachs, petrol piyasalarındaki rekor talebin yakın vadede ham petrol fiyatlarını yükseltmesini bekliyor. Fiyatlardaki yükselişte, ABD stoklarındaki düşüş ve küresel arz endişeleri etkili oldu. ABD Enerji Enformasyon İdaresi, ülkedeki ticari ham petrol stoklarının bir önceki hafta yaklaşık 600 bin varil, benzin stoklarının 800 bin varil azaldığını açıkladı. Stoklardaki düşüş, ülkede talebin zayıf da olsa devam ettiği algısını güçlendirdi.
Çin’in teşvikleri artıracağına yönelik beklentilerle baz metallerde ralli yaşandı… Geçen hafta baz metallerde ralli havası yaşandı. Özellikle Çin’in teşvikleri artıracağına yönelik beklentiler, baz metallerdeki ralli havasını destekledi.Çin hükümeti yetkililerinin uzun bir aranın ardından uluslararası yatırımcılarla buluştuğuna yönelik haber akışı, Çin Politbüro’nun emlak sektörü için “politikaları zamanında ayarlama ve optimize etme” sözü vermesi baz metallerde talep tarafını olumlu etkiledi. Tezgah üstü piyasada, bakır yüzde 3, kurşun yüzde 1,9, alüminyum yüzde 0,4, nikel yüzde 7,5, çinko yüzde 4,1 arttı.
Tarım emtialarında da sert dalgalanmalar öne çıktı… Tarım emtiaları da sert dalgalanmaların yaşandığı bir haftayı geride bıraktı.Chicago Ticaret Borsası’nda işlem gören buğday yüzde 1 değer kazanırken, mısır yüzde 1, soya fasulyesi yüzde 1,4, pirinç yüzde 1,7 değer kaybetti. Rusya’nın Ukrayna’nın Odessa bölgesine insansız hava araçlarıyla düzenlediği saldırıda Tuna Nehri’ndeki liman altyapısını hedef alması buğday fiyatlarını yukarı yönlü etkiledi. Intercontinental Exchange’de (ICE) pamuk yüzde 0,3, kahve yüzde 2,4, şeker yüzde 2,3 değer kaybederken, 3.602 dolarla Mart 2011’den bu yana en yüksek seviyeyi gören kakao haftayı yüzde 3,2 yükselişle tamamladı. Brezilya ve Tayland’da iyiye giden hava koşullarıyla şekerde üretime yönelik endişeler azaldı ve şeker fiyatları düştü. Brezilya’da iyiye giden hava koşulları kahve fiyatlarını da aşağı yönlü etkiledi. Fildişi Sahili’nde kakao arzının azalması, El Nino hava olayına yönelik endişeler kakao fiyatlarının yükselmesine sebep oldu.
Kaynak: aa.com.tr
Yayın Komitesi
Prof.Dr.M.Başaran Öztürk (Komite Başkanı)
Prof.Dr.İlhan Küçükkaplan
Dr.Batuğhan Karaer
Doç.Dr.E.Savaş Başcı
Dr.Öğr.Üyesi Gizem Vergili