FİNANSAL PİYASALARA BAKIŞ 128

Omikron varyantına ilişkin vaka sayıları her geçen gün artmaya devam ediyor. Günlük ortalama vaka sayısı 140 binli seviyelerde olan ABD’de son günlerde vaka sayısı 600 binli rakamlara dayandı. Fransa’da da Aralık ayı başında 50 binli seviyelerde olan günlük vaka sayıları 200.000’in üzerinde seyrediyor. Gelecek günlerde, Noel ve yeni yıl tatil nedeniyle etkinliklerin ve seyahatlerin artmasıyla beraber vaka sayısının daha da artmasından endişe ediliyor.

ABD’de işsizlik maaşı başvuruları, geçmiş yıllarda kış mevsimlerinde yüksek seyretmesine rağmen Noel tatiline girilen haftada; pandemi döneminden bu yana en düşük seviyeye gerileyerek 198 bin gerçekleşti.

Çin Merkez Bankası, yol gösterici bir para politikası izleyerek, reel sektöre desteklerin daha da arttırılacağını açıkladı. Ayrıca konut sektöründeki sorunlara rağmen Aralık ayında Çin’de Satın alma yöneticileri endeksi (Purchasing Manager Indexi_ PMI) imalat sanayinde 50,3 ve hizmet sektöründe 52,7 seviyesinde geldi. 2022’nin başlaması ile birlikte, Çin’de emtiaların ne kadar yükselmeye devam edebileceğine dair endişeler ve arzda beklenen toparlanma ile birlikte fiyatlar üzerinde baskı oluşacağı beklentisi hakim.

On yıldan uzun bir süredir ilk defa 2021 yılında, Batı Teksas tipi petrolün (West Texas Intermediate) en büyük yıllık kazancı %55 ve Brent tipi petrolün ise %50 oldu.

Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi 2021’in son 3 ayındaki güçlü atakla yılı yüzde 25,8 getiriyle tamamlayarak küresel pay piyasaları arasında yerel para cinsinden en güçlü performanslardan birini sergiledi. Yurt içi piyasalar yılın son çeyreğinde küresel hisse senedi rallisine katılırken, gelişmiş ve gelişmekte olan ülke borsaları arasında getiri bazında ilk sıralarda yer alan BIST 100 endeksi, 2021’i yüzde 25,8 yükselişle 1.857,65 puandan tamamladı. Dolar bazlı bakıldığında ise BIST 100 endeksi geçen sene yüzde 29,3 değer kaybetti.
Kaynak: trthaber.com

2021 yılında Türk Lirası başta Dolar karşısında yaklaşık %75 ve Euro karşısında ise yaklaşık %67 oranında değer kaybederek yabancı paralara göre son 20 yılın en büyük değer kaybına uğradı.

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK), vatandaşların evlerinde kullandığı elektriğe 1 Ocak itibariyle zam yapıldığını açıkladı. EPDK’nın aldığı zam kararı Resmi Gazete’nin birden fazla çıkan mükerrer sayılarında yayınlandı. Buna göre; “1 Ocak 2022 tarihinden itibaren mesken aboneleri için aylık 150 kWh’e kadar olan tüketim miktarları için nihai fiyat 1,37 TL/ kWh, aylık tüketimlerin 150 kWh’ın üstündeki kısmı için ise 2,06 TL/ kWh olarak” uygulanacak.
Kaynak: dunya.com

Bu karar ile elektriğe %52-%130 arasında zam yapılmış oldu.

Doğal gazda, ocak ayı için mesken tarifesine yüzde 25, sanayi aboneleri için geçerli tarifeye yüzde 50 ve elektrik üretim amaçlı tarifeye yüzde 15 zam yapıldı. Boru Hatları ile Petrol Taşıma AŞ’nin (BOTAŞ) internet sitesinde ocak ayına ilişkin tarife tablosu yayımlandı. Buna göre, BOTAŞ’ın konut tüketicileri için gaz dağıtım şirketlerine ocakta uygulayacağı satış fiyatı, mevcut tarifeye göre yüzde 25 artışla bin metreküp doğal gaz için 1860 lira oldu.
Kaynak: trthaber.com

Türk lirası Mevduat ve Katılma Hesaplarına Dönüşümün Desteklenmesi kapsamında Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), döviz kurunu 10.00 ila 15.00 saatlerinde her saat başı açıklayacak.Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nca (TCMB), Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarına dönüşümün desteklenmesine ilişkin tebliğlerde yapılan değişiklikler, Resmi Gazete’nin bugünkü sayısında yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre, tebliğde dönüşüm kurunun karşılığı, “döviz tevdiat hesapları ve döviz cinsinden katılım fonu hesaplarında bulunan dövizin Türk lirasına çevrildiği gün Merkez Bankasınca belirlenecek usul ve esaslara göre ilan edilen döviz alış kurunu” şeklinde değiştirildi. Vade sonu kuru da “Türk lirası mevduat veya katılma hesabının vadesinde Merkez Bankasınca belirlenecek usul ve esaslara göre ilan edilen döviz alış kurunu” olarak tanımlandı.
Kaynak: trthaber.com

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Kasım ayı Hizmet Üretici Fiyat Endeksini açıkladı. Hizmet Üretici Fiyat Endeksi (H-ÜFE) yıllık %38,08, aylık %3,00 arttı. H-ÜFE (2017=100) 2021 yılı Kasım ayında bir önceki aya göre %3,00, bir önceki yılın Aralık ayına göre %37,30, bir önceki yılın aynı ayına göre %38,08 ve on iki aylık ortalamalara göre %29,72 artış gösterdi.
Kaynak: tuik.gov.tr

Kasım ayında genel ticaret sistemine göre ihracat %33,7, ithalat %27,3 arttı. Türkiye İstatistik Kurumu ile Ticaret Bakanlığı iş birliğiyle oluşturulan genel ticaret sistemi kapsamında üretilen geçici dış ticaret verilerine göre; ihracat 2021 yılı Kasım ayında, bir önceki yılın aynı ayına göre %33,7 artarak 21 milyar 506 milyon dolar, ithalat %27,3 artarak 26 milyar 908 milyon dolar olarak gerçekleşti. Ocak-Kasım döneminde ihracat %33,8, ithalat %23,0 arttı. Genel ticaret sistemine göre ihracat 2021 yılı Ocak-Kasım döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre %33,8 artarak 203 milyar 94 milyon dolar, ithalat %23,0 artarak 242 milyar 443 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Kaynak: tuik.gov.tr

Ekonomik güven endeksi Kasım ayında 99,3 iken, Aralık ayında %1,8 oranında azalarak 97,6 değerine düştü. Ekonomik güven endeksindeki düşüş, tüketici, reel kesim (imalat sanayi), hizmet, perakende ticaret ve inşaat sektörü güven endekslerindeki düşüşlerden kaynaklandı.

Tüketici güven endeksi bir önceki aya göre Aralık ayında %3,1 oranında azalarak 68,9 değerini, reel kesim güven endeksi %1,7 oranında azalarak 110,1 değerini, hizmet sektörü güven endeksi %0,5 oranında azalarak 118,8 değerini, perakende ticaret sektörü güven endeksi %0,4 oranında azalarak 121,5 değerini ve inşaat sektörü güven endeksi %3,9 oranında azalarak 90,0 değerini aldı.
Kaynak: tuik.gov.tr

Güven endeksi hizmet, perakende ticaret ve inşaat sektörlerinde düştü. Mevsim etkilerinden arındırılmış güven endeksi Aralık ayında Kasım ayına göre; hizmet sektöründe %0,5, perakende ticaret sektöründe %0,4 ve inşaat sektöründe %3,9 azaldı.
Kaynak: tuik.gov.tr

Yayın Komitesi
Prof.Dr.M.Başaran Öztürk (Komite Başkanı)
Prof.Dr.İlhan Küçükkaplan
Dr.Batuğhan Karaer
Doç.Dr.E.Savaş Başcı
Dr.Öğr.Üyesi Gizem Vergili

Bülteni pdf olarak indir