15 Ağu FİNANSAL PİYASALARA BAKIŞ 160
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, geçtiğimiz günlerde gerçekleşen bombardıman nedeniyle nükleer bir felaketin olmaması için, askerden arındırılmış bir bölge kurulması çağrısında bulundu. Santrali denetlemek isteyen Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (IAEA), savaş durmadıkça nükleer bir felaket olabileceği ihtimali konusunda uyarıda bulundu. Nükleer uzmanlar, savaşın tesisin kullanılmış yakıt havuzlarına veya reaktörlere zarar verebileceğinden endişe ediyorlar. Küresel derecelendirme kuruluşları S&P ve Fitch geçtiğimiz cuma günü, ülkenin borç yeniden yapılandırmasında sorun gördükleri için Ukrayna’nın döviz notlarını sınırlı temerrüt seviyesine düşürdü. Ukrayna’dan çıkan tahıl yüklü gemi sayısı 14’e yükseldi.
Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC), Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin ekonomik etkisini, yüksek enflasyonu ve koronavirüs pandemisini kontrol altına alma çabalarını gerekçe göstererek, dünya petrol talebindeki 2022 büyüme tahminini Nisan ayından bu yana üçüncü kez düşürdü. OPEC’ingörüşü ile sanayileşmiş ülkelerin danışmanı olan ve 2022 talep büyümesi görünümünü yükselten Uluslararası Enerji Ajansı’nın (IEA) görüşüyle çelişiyor. IEA, petrol tahminini günlük 380.000 varil artırarak 2,1 milyon varile yükseltti.
Petrol ve emtia fiyatlarının düşmesi ile ABD tüketici fiyatları temmuz ayında yavaşladı. Gelen enflasyon verisinin ardından ABD Merkez Bankası’nın (FED) agresif faiz artırımından vazgeçebileceğine dönük beklentiler artması ile piyasalar olumlu yönde seyretti. TÜFE, temmuz ayında %8,7’lik artış beklentilerinin altında kalarak ve Haziran’daki %9,1’lik artışın ardından %8,5 arttı.
Haziran ayında Euro bölgesi sanayi üretimi, sermaye malları üretimindeki artışın da katkısıyla beklenenden üç kat fazla arttı. Avrupa Birliği istatistik ofisi (Eurostat), euroyu bölgesindeki sanayi üretiminin Haziran ayında aylık %0,7 artarak yıllık %2,4 artış kaydettiğini açıkladı.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Haziran ayı ödemeler Dengesi İstatistiklerini açıkladı. Cari işlemler açığı, bir önceki yılın aynı ayına göre 2.269 milyon ABD doları artarak 3.458 milyon ABD doları olarak gerçekleşmiştir. Bunun sonucunda on iki aylık cari işlemler açığı 32.667 milyon ABD doları olmuştur. Bu gelişmede, bir önceki yılın aynı ayına göre, hizmetler dengesi kaynaklı girişlerin 2.508 milyon ABD doları artarak 4.024 milyon ABD dolarına yükselmesi ve birincil gelir dengesi kaynaklı çıkışların 105 milyon ABD doları azalarak 946 milyon ABD dolarına gerilemesine rağmen, ödemeler dengesi tanımlı dış ticaret açığının 4.794 milyon ABD doları artarak 6.426 milyon ABD dolarına yükselmesi etkili olmuştur. Altın ve enerji hariç cari işlemler hesabı, bir önceki yılın aynı ayında 1.931 milyon ABD doları fazla vermişken, bu ay 4.294 milyon ABD doları fazla vermiştir. Hizmetler dengesi altında seyahat kaleminden kaynaklanan net gelirler bir önceki yılın aynı ayına göre 1.702 milyon ABD doları artarak 2.728 milyon ABD doları olarak gerçekleşmiştir. Bir önceki yılın aynı ayında 22 milyon ABD doları net çıkış kaydeden ikincil gelir dengesi kalemi, bu ayda 110 milyon ABD doları net çıkış kaydetmiştir.
Kaynak: tcmb.gov.tr
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) haziran ayı Sanayi Üretim Endeksi’ni açıkladı. Sanayi üretimi yıllık %8,5 arttı. Sanayinin alt sektörleri (2015=100 referans yıllı) incelendiğinde, 2022 yılı haziran ayında madencilik ve taş ocakçılığı sektörü endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre %7,1 azalırken, imalat sanayi sektörü endeksi %10,0 ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi %0,6 arttı.
Kaynak: tuik.gov.tr
Moody’s, Türkiye ekonomisine ilişkin takvim dışı değerlendirmeye gitti. Kredi derecelendirme kuruluşundan yapılan açıklamada, Türkiye’nin kredi notunun “B2″den “B3″e düşürüldüğü, kredi notu görünümünün “negatif”ten “durağan”a çevrildiği bildirildi. Açıklamada, Türkiye’nin dış pozisyonunun özellikle artan enerji fiyatlarının bir sonucu olarak beklenenden daha fazla baskı altında olduğu aktarıldı. Küresel ortamın daha zorlu hale geldiği belirtilen açıklamada, ülke ekonomisinin bu yıl %4,5 ve gelecek yıl %2 büyümesinin beklendiği kaydedildi.
Kaynak: aa.com.tr
Emtia fiyatlarındaki gerileme ve azalan jeopolitik riskler de CDS’lerdeki düşüşte etkili olmaya devam ediyor. Dünkü veri sonrası dünya genelinde artan risk iştahıyla gelişen ülke risk primleri gerilemesini sürdürdü. Buna göre, Türkiye’nin 5 yıllık CDS değeri, 9 Mayıs’tan bu yana en düşük seviye olan 664 baz puana, Brezilya’nın 5 yıllık CDS değeri 250 baz puana, Meksika’nın 5 yıllık CDS değeri 140 baz puana ve Güney Afrika’nın 5 yıllık CDS değeri 238 baz puana düştü. 14 Temmuz’da 898,33 baz puan seviyesine kadar çıkan Türkiye’nin 5 yıllık CDS değeri, özellikle 27 Temmuz’daki Fed’in faiz kararının ardından düşüş eğilimine girmişti.
Kaynak: aa.com.tr
TÜİK haziran ayı Dış Ticaret Endekslerini yayınladı. İhracat birim değer endeksi haziran ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %12,0 arttı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre, gıda, içecek ve tütünde %7,5 azalırken, ham maddelerde (yakıt hariç) %18,2, yakıtlarda %89,5 ve imalat sanayinde (gıda, içecek, tütün hariç) %11,1 arttı. İhracat birim değer endeksi 2022 yılı ikinci çeyrekte bir önceki yılın ikinci çeyreğine göre %12,4 arttı.
Kaynak: tuik.gov.tr
Günün ilk yarısında 2.878,79 puanla tüm zamanların en yüksek seviyesini gören BIST 100 endeksi, saat 13.00 itibarıyla önceki kapanışa göre 8,37 puan ve %0,29 değer kazancıyla 2.876,82 puanda bulunuyor. Toplam işlem hacmi 21,6 milyar lira düzeyinde gerçekleşti. İlk yarıda bankacılık endeksi %1,59 değer kazanırken, holding endeksi %0,13 azalış kaydetti. Sektör endeksleri arasında en fazla kazandıran %1,77 ile ulaştırma, en çok kaybettiren ise %0,84 ile elektrik oldu. Analistler, ABD Merkez Bankası (Fed) yetkililerinin beklentilerin altında gelen enflasyon verilerine karşın 75 baz puanlık faiz artışına kapıyı açık bırakan açıklamalarıyla pay piyasalarında dalgalı bir seyrin izlendiğini söyledi.
Kaynak: trthaber.com.tr
Yayın Komitesi
Prof.Dr.M.Başaran Öztürk (Komite Başkanı)
Prof.Dr.İlhan Küçükkaplan
Dr.Batuğhan Karaer
Doç.Dr.E.Savaş Başcı
Dr.Öğr.Üyesi Gizem Vergili