08 May FİNANSAL PİYASALARA BAKIŞ 198
Gabar’da Cumhuriyet tarihinin en büyük petrol keşfi yapıldı. Şehit Öğretmen Aybüke Yalçın’ın adının verildiği petrol sahası törenle açıldı. Sahada günlük 100 bin varil üretim yapılabilecek. Şırnak’ta 1850 rakımlı Gabar Dağı’nın zirvesinde 1 milyar varil rezerv alanına sahip Şehit Aybüke Yalçın petrol sahası düzenlenen törenle açıldı ve üretime geçti. Şırnak Valisi Osman Bilgin ve Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) Genel Müdürü Melih Han Bilgin ilk vanayı açtı. Elde edilen petrolle ilk ateş de yakıldı. Bilgin, keşfe uzanan çalışmaları ve üretim sürecini TRT Haber’e anlattı. Bölgedeki çalışmaların 2018 yılında başladığını ardından jeolojiyi tanımaya yönelik saha çalışmalarına geçildiğini söyleyen Bilgin, “Daha önce keşif yaptığımız 20 kilometre ötedeki Esma Çevik Sahası’nda kullandığımıza benzer jeolojik yaklaşımların bu sahaya taşınması bizi burada da sondaj yapma düşüncesine itti” diye konuştu. Kuyunun 5 gündür üretimde olduğunu belirten Bilgin, “Günde 1200 varil petrolü rafinerilere sevk ediyoruz. Bugün itibarıyla boru hattımız bitti. Petrolü geçici stoklama alanlarımıza boru hattımızla sevk edip oradan rafinerilere aktaracağız. Günde 1200 varil kapasiteyle beraber Şehit Aybüke Yalçın-1 kuyusu devreye girmiştir. Sahanın hızla geliştirilmesi için de ilgili birimler oluşturuldu. Şırnak’ta geçici olarak bir bölge müdürlüğü teşkilatı kuruldu. Bu sahayı 2 yıl içinde günde 100 bin varil üretime çıkaracak bir planlama içindeyiz” dedi.
Kaynak: trthaber.com
Uluslararası Para Fonu (IMF) Başkanı Kristalina Georgieva piyasaları rahatsız eden bankacılık krizine ilişkin açıklamalarda bulundu. Georgieva, First Republic Bank’ın (FRC.N) JPMorgan Chase tarafından kurtarılmasının ardından bankacılık sektöründe daha fazla zayıflığın açığa çıkmasını beklediğini söyledi. Düşük faiz oranlarından çok daha yüksek faiz oranlarına hızlı geçişin bazı bankalardaki zafiyetlerin ortaya çıkarılmasına yol açtığını ve sorunların bitmeyebileceğini ve küresel finans sisteminin test edildiğini belirtirken, küresel düzeyde toparlama aşamasındayken korumacı politikalar geri dönülmemesi gerektiğini sözlerine ekledi.
Avrupa Merkez Bankası (ECB), 3 temel politika faizini 25 baz puan artırarak faiz artırım hızını düşürürken, bilanço küçültmeyi hızlandırdı. Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Christine Lagarde, ECB’nin enflasyona karşı “daha gidecek yolu” olduğunu ve Avro Bölgesi’ndeki enflasyonla mücadele için parasal sıkılaştırmaya “ara vermediğini” söyledi. Lagarde, ECB Yönetim Konseyi Toplantısı’nın 25 baz puanlık faiz artırım kararının ardından Frankfurt’ta düzenlenen basın toplantısında değerlendirmelerde bulundu. Konuşmasına, her zamanki gibi önce para politikası kararlarını okuyarak başlayan Lagarde, ECB Yönetim Konseyi’nin bugün 3 temel politika faizini 25 baz puan artırdığını, bunun enflasyonu orta vadeli hedef olan % 2’ye indirmeyi hedeflediğini söyledi. Avro Bölgesi’ndeki ekonominin esnek olduğunu, bunda mali desteğin, tedarik zinciri sorunlarının hafiflemesinin ve enerji fiyatlarındaki düşüşün etkili olduğunu ifade eden Lagarde, enerji fiyatlarındaki düşüşün ardından hükümetlere mali desteği azaltma çağrısında bulundu. Lagarde, “Aksi takdirde orta vadede ECB’nin tepki vermek zorunda kalacağı daha yüksek bir enflasyon riski olacak.” ifadesini kullandı.
Kaynak: aa.com.tr
ABD Merkez Bankası (FED) politika faizini 25 baz puan arttırarak, %5-5,25 aralığına çıkarttı. Faiz artışı 10. kez olurken Fed Başkanı Jerome Powell, gelecek dönemlerdeki faiz artışlarına ilişkin değerlendirmelerin alınacak verilere yapılacağını, geçmiş dönemde başta sıkılaştırma politikaları olmak üzere alınan tüm önlemleri de gözden geçireceklerini, fiyat istikrarı olmadan güçlü iş piyasasının olamayacağını, enflasyon baskılarının devam ettiğini ve enflasyonda %2 hedefine ulaşmada uzun bir yol olduğunu belirtti.
Çin’de geçen yıl yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını kapsamında alınan önlemlerin kaldırılmasıyla artan ekonomik aktivitenin yeniden yavaşlama eğilimine girebileceğine ilişkin endişeler Çin’i yeniden gündemin odağına taşıyor. Dünya genelinde bir süredir devam eden şahin para politikalarının ekonomiler üzerindeki etkileri günden güne belirginleşiyor. Çin’de 2020’de başlayan Kovid-19 salgınının ardından dünya genelinde uygulamaya alınan destekleyici politikalar, geçen yıl itibarıyla yerini şahin politikalara bırakırken, enflasyonla mücadele kapsamında atılan adımlar sonrası yavaşlayan ekonomik aktivite ise resesyon korkusunu gündeme getirdi. ABD Merkez Bankası’nın (Fed) enflasyonla mücadele kapsamında politika faizini son 16 yılın en yüksek seviyesine çıkarması resesyon endişelerini beslerken, dünya ekonomisinin en önemli üretim merkezlerinden olan Çin’de bir süredir devam eden negatif haber akışı da ülke ekonomisine ilişkin soru işaretlerinin artmasına neden oluyor.
Kaynak: aa.com.tr
ABD Çalışma Bakanlığı, nisan ayına ilişkin istihdam raporunu açıkladı. Buna göre, ülkede tarım harici sektörlerde istihdam nisanda 253 bin kişi arttı. Piyasa beklentilerinin üzerinde yükseliş kaydeden tarım dışı istihdam verisinin, bu dönemde 180 bin kişi artması öngörülüyordu. Nisan ayında istihdam, profesyonel ve iş hizmetleri, sağlık hizmetleri, eğlence ve ağırlama ile sosyal yardım alanlarında artmaya devam etti. Tarım dışı istihdama ilişkin mart verilerinde de revizyona gidildi. Buna göre, martta tarım dışı istihdamdaki artış 236 binden 165 bine çekildi.
Kaynak: aa.com.tr
Türkiye’nin elektrik kurulu gücü mart sonu itibarıyla 104 bin 348 megavata, güneş enerjisi kurulu gücü ise 9 bin 820 megavata ulaştı. Güneş enerjisinde 2014’te 40 megavat olan kurulu güç, yaklaşık 10 yılda 10 bin megavata yaklaşarak büyümesini sürdürdü. Güneş enerjisinin Türkiye’nin elektrik kurulu gücündeki payı da %9,41’e ulaştı. Ağırlıklı olarak lisanssız santrallerin oluşturduğu güneş enerjisi kurulu gücü “dağıtık” yapısıyla öne çıkarken, Türkiye’nin 78 ilinde farklı ölçekte güneş enerjisi santrali bulunuyor.
Kaynak: trthaber.com
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) nisan ayında Tüketici Fiyat Endeksi’nin (TÜFE) % 2,39 arttığını ve yıllık enflasyonun % 43,68’e gerilediğini açıklamasının ardından Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) Fiyat Gelişmeleri Raporu da yayımlandı. Rapora göre, nisanda yıllık enflasyon, tüm alt gruplarda düşüş kaydetti. Aylık enflasyonun seyrinde bir önceki ayda olduğu gibi gıda ve hizmet grupları öne çıkarken, enerji fiyatları belirgin bir oranda geriledi. Gıda fiyatları, temelde kırmızı ve beyaz et ile işlenmiş et ürünlerinin öncülüğünde tarihsel nisan ayı eğiliminin üzerinde artış kaydetti. Hizmet grubunda ise aylık fiyat artışları alt gruplar genelinde gözlenirken, grubun tüketici yıllık enflasyonuna düşürücü etkisi 0,57 puan oldu. Enerji grubu fiyatları da olumlu seyreden dış fiyat hareketlerinin yansımasıyla önemli ölçüde geriledi.
Kaynak: aa.com.tr
TCMB, 4 Mayıs 2023 tarihinde Enflasyon Raporu’nu yayınladı. Raporun ön değerlendirme bölümünde; “Tüketici yıllık enflasyonu 2023 yılı ilk çeyreğinde 13,8 puan gerileyerek % 50,5 olmuş, nisan ayında da % 43,7’ye düşerek yavaşlama eğilimini sürdürmüştür. Mevcut Rapor döneminde ücret, talep, yönetilen/yönlendirilen kalemlerdeki fiyat güncellemeleri ile arz sorunlarından etkilenen belirli işlenmemiş gıda ürünleri fiyat artışlarını etkileyen unsurlardan olmuştur. Buna ek olarak bazı mal ve hizmetlerde 6 Şubat Kahramanmaraş merkezli depremlerin yol açtığı arz-talep uyumsuzluklarının etkileri gözlenmiştir. Diğer taraftan, bu dönemde, emtia fiyatlarındaki ılımlı seyir sürmüş, uluslararası doğal gaz fiyatlarındaki gerileme belirginleşmiştir. Küresel taşımacılık maliyetlerindeki düşüş devam etmiş ve arz kısıtı göstergeleri tarihsel ortalamalarının altına gerilemiştir. Döviz kurunda süregelen istikrarlı seyir de korunmuştur. Söz konusu görünümle uyumlu olarak, ocak ayındaki yüksek aylık enflasyonun ardından fiyat artışları yavaşlamıştır. B ve C göstergelerinin mevsimsellikten arındırılmış aylık artışları ocak ayında yükseldikten sonra izleyen dönemde yavaşlayarak, Ekim 2021’den bu yana kaydedilen en düşük seviyelere gerilemiştir.” açıklaması yer almıştır.
Yayın Komitesi
Prof.Dr.M.Başaran Öztürk (Komite Başkanı)
Prof.Dr.İlhan Küçükkaplan
Dr.Batuğhan Karaer
Doç.Dr.E.Savaş Başcı
Dr.Öğr.Üyesi Gizem Vergili