FİNANSAL PİYASALARA BAKIŞ 134

Omikron varyantı kaynaklı vaka sayılarının artmasına rağmen ülkeler kısıtlama uygulamalarını gevşetmeye devam ediyor. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) kısıtlamaların tamamen ortadan kaldırılmasına karşı açıklama yaparken, korona virüsün bu yıl bitebileceğini ancak bunun önünde en büyük engelin aşı eşitsizliğinin devam etmesi halinde yeni varyantların ortaya çıkması ihtimalinin olabileceğini belirtti.

Rusya Ukrayna gerilimi artmaya devam ediyor. ABD Başkanı Biden ve Rusya Devlet Başkanı Putin, Ukrayna krizini yatıştırmak amacıyla geçtiğimiz cumartesi günü bir saatlik bir telefon görüşmesi gerçekleştirdiler. Görüşme sonrası Beyaz Saray, ABD’nin diplomasiye hazırlanırken diğer senaryolara da hazır olduğunu, Kremlin ise ABD’nin Ukrayna’yı işgal konusunda neden yalan bilgi verildiğini anlamadıklarını belirtti. Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmesi olasılığı nedeniyle hisse senedi piyasaların da düşüşüler meydana geldi.

ABD’de tüketici fiyatları son 12 ayda beklenenden fazla yükseldi. Uzmanlar enflasyona ilişkin görünümün kötüleştiğini ve bu yıl önemli oranda faiz artırımı olasılığının güçlendiğini düşünüyorlar. Ocak ayı tüketici fiyat endeksi bir yıl öncesine göre beklentilerin üzerinde %7,5 oranında arttı. Bu oran Şubat 1982’den bu yana gerçekleşen en yüksek oran olarak kayıtlara geçti.

Uluslararası Para Fonu (IMF), ülkelerin büyüme yönündeki uygulamalarına devam ederken, finansal piyasalar için daha fazla türbülans olabileceği konusunda uyardı. IMF’nin mali danışmanı ve para ve sermaye piyasaları direktörü Tobias Adrian, merkez bankalarının para politikasını sıkılaştırma ve yükselen enflasyonu frenleme hamleleri, politika yapıcılar yumuşak bir geçiş sözü verseler bile piyasaların ve ekonomilerin olumsuz yönde etkilenmesine sebebiyet vereceğini ve hisse senetleri gibi riskli varlıkların daha fazla değer kaybedebileceğini söyledi.

Avrupa Merkez Başkanı (ECB) Başkanı Christine Lagarde, Kovid-19 salgını sonrası bu yıl yapılması planlanan faiz artışının, petrol fiyatlarına ve tedarik zinciri sorunlarına fayda sağlamayacağını ve istihdamın riske girebileceğini belirtti.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Hazine ve Maliye Bakanlığı Enflasyonla Mücadele Programı Töreni’nde yaptığı konuşmada, “KDV sistemini sadeleştirme programımız kapsamında, temel gıda ürünlerinde %8 olan KDV’yi %1’e indiriyoruz” müjdesini paylaştı.
Kaynak: tccb.gov.tr

Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, Habertürk yayınında gündeme ilişkin açıklamalarda bulundu. Bakan Nebati, kur korumalı TL mevduat ve katılma hesaplarıyla ilgili şu bilgileri verdi: “Dün akşam itibarıyla 340 milyar lira civarında bir seviyeye ulaştı. Bunun % 49’u da döviz. Yani 10 milyar doları aşan döviz bozumu ve ona yakın da bir Türk lirası girişi oldu. Yasanın verdiği imkan 31 Aralık 2022’ye kadar. Cumhurbaşkanı’mızın bu tarihi, bir yıl uzatma ya da kesme yetkisi var. İyi gidiyor, halen yatay seyre gelmedi. 10 milyar doları aşmış durumda.” Sn.Nebati, yaşanan sıkıntıları bertaraf edecek tedbirlerle yola devam edip, Haziran 2023’teki seçime tek rakamlı enflasyonla gireceklerini söyledi.
Kaynak: trthaber.com.tr

“Türkiye Ekonomi Modeli Yeni Adımlar ve Enflasyon Tedbirleri” tanıtım toplantısı, İstanbul Kongre Merkezi’nde gerçekleştirildi. Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, toplantıda yaptığı konuşmada, yatırım, istihdam, üretim ve ihracat olmak üzere 4 sacayağı üzerine inşa ettikleri Türkiye Ekonomi Model’inden bahsetti. Aralık ayında hayata geçirilen Kur korumalı TL mevduat ve katılma hesaplarındaki rakamın 340 milyar liraya yaklaştığını dile getiren Nebati, burada dövizi bozma oranının % 49 olduğunu ve 10 milyar doları aştığını söyledi. Nebati, altınla ilgili tasarruf önerilerine değinerek, “Yastık altı birikimleri finansal sisteme kazandıran modellerin bütüncül bir yaklaşımla uygulamaya alınmasını, büyümenin finansmanında dış tasarrufların yerine yurt içi tasarrufların geliştirilmesini, yurt içi tasarrufların etkin ve verimli yatırımlara yönlendirilmesini ve TL tasarrufların cazibesini artırılmasını amaçlayan bir tasarruf sistemi modeldir.” diye konuştu. Bakan Nebati, bu modelin yastıkaltı birikimleri finansal sisteme kazandıracağını, büyümenin finansmanında dış tasarrufların yerine yerli tasarrufların merkeze alınmasını sağlayacağını, yurt içi tasarrufların etkin ve verimli yatırımlara yönlendirilmesini gerçekleştireceğini ve TL cinsi tasarrufların cazibesinin artırılmasını sağlayacağını anlattı. 60 milyar liralık bir KGF destek paketi oluşturduklarını bildiren Nebati, yatırım destek paketi, ihracat destek paketi ve işletme harcamaları destek paketi olmak üzere 3 paketi devreye koyduklarını söyledi. Nebati, 60 milyarlık KGF paketinin, diğer 25 milyarının ihracat destek paketi ve kalan 10 milyarının da işletme harcamaları destek paketinden oluştuğunu bildirdi.
Kaynak: aa.com.tr

Elektrik dağıtım sektöründen yetkililerle bir araya geldiği toplantının ardından basın mensuplarına açıklamalarda bulunan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, geçen yıl elektrik ve doğal gaz faturalarında 100 milyar liralık destek sağlandığını ifade etti. Sn. Dönmez, söz konusu desteğin hane başına yıllık 5 bin lira olduğuna dikkati çekerek, akaryakıtta 65 milyarlık ÖTV desteğiyle toplam 165 milyar liralık sübvansiyon yapıldığını söyledi. Bu yıl elektrikte birinci kademede yaklaşık % 50, doğal gazda ise % 75’lik devlet desteğinin devam ettiğini vurgulayan Bakan Dönmez, “100 liralık elektrik faturasının 50 lirası, doğalgaz da ise 100 liralık faturanın 75 lirası hükümetimiz tarafından karşılanmaktadır. Buna ek olarak, bu süreçte enerji sektöründen de sürece katkı sağlamalarını bekliyoruz.” diye konuştu.
Kaynak: enerji.gov.tr

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Aralık 2021 Ödemeler Dengesi İstatistiklerini açıkladı. Cari işlemler açığı, 2020 yılının aralık ayına göre 401 milyon ABD doları artarak 3.841 milyon ABD doları olarak gerçekleşmiştir. Bunun sonucunda on iki aylık cari işlemler açığı 14.882 milyon ABD doları olmuştur.
Kaynak: tcmb.gov.tr

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Aralık 2021 Sanayi Üretim Endeksi’ni açıkladı. Sanayinin alt sektörleri (2015=100 referans yıllı) incelendiğinde, 2021 yılı aralık ayında madencilik ve taş ocakçılığı sektörü endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre %1,5 azalırken, imalat sanayi sektörü endeksi %16,2 ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi %6,0 arttı.
Kaynak: tuik.gov.tr

TÜİK Aralık 2021 Dış Ticaret Endeksi’ni açıkladı. İhracat birim değer endeksi aralık ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %6,6 arttı. Endeks, 2021 yılında bir önceki yıla göre %9,5 arttı. İthalat birim değer endeksi aralık ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %25,7 arttı.
Kaynak: tuik.gov.tr

Yine TÜİK tarafından Aralık 2021 İşgücü İstatistikleri açıklandı. Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştaki kişilerde işsiz sayısı 2021 yılı aralık ayında bir önceki aya göre 2 bin kişi artarak 3 milyon 794 bin kişi oldu. İşsizlik oranı ise 0,1 puanlık azalış ile %11,2 seviyesinde gerçekleşti.
Kaynak: tuik.gov.tr

TCMB Şubat 2022 Piyasa Katılımcıları Anketini yayınladı. Katılımcıların cari yıl sonu tüketici enflasyonu (TÜFE) beklentisi bir önceki anket döneminde % 29,75 iken, bu anket döneminde 34,06 olmuştur. 12 ay sonrası TÜFE beklentisi bir önceki anket döneminde % 25,37 iken, bu anket döneminde % 24,83 olmuştur. Katılımcıların BİST Repo ve Ters-Repo Pazarı’nda oluşan cari ay sonu gecelik faiz oranı beklentisi bir önceki anket döneminde % 14,27 iken, bu anket döneminde % 14,19 olmuştur. Katılımcıların cari yıl sonu döviz kuru (ABD Doları/TL) beklentisi bir önceki anket döneminde 16,13 TL iken, bu anket döneminde 16,04 TL olmuştur. 12 ay sonrası döviz kuru beklentisi ise aynı anket dönemlerinde sırasıyla 16,85 TL ve 16,62 TL olarak gerçekleşmiştir. Katılımcıların GSYH 2022 yılı büyüme beklentisi bir önceki anket döneminde ve bu anket döneminde % 3,7 olarak gerçekleşmiştir. GSYH 2023 yılı büyüme beklentisi de bir önceki anket dönemine göre değişmeyerek % 4,2 olarak gerçekleşmiştir.
Kaynak: tcmb.gov.tr

Yayın Komitesi
Prof.Dr.M.Başaran Öztürk (Komite Başkanı)
Prof.Dr.İlhan Küçükkaplan
Dr.Batuğhan Karaer
Doç.Dr.E.Savaş Başcı
Dr.Öğr.Üyesi Gizem Vergili

Bülteni pdf olarak indir